Jeśli mieszkasz i pracujesz w Holandii od dłuższego czasu, możesz rozważyć uzyskanie zezwolenia na stały pobyt. Oto, co musisz wiedzieć na temat tego procesu.
Zezwolenie na pobyt stały (verblijfsvergunning onbepaalde tijd), daje ci prawo do bezterminowego pobytu na terenie Holandii. Otrzymujesz przy okazji niemal takie same prawa, jak obywatel Holandii. Oczywiście nie do końca. Jako stały rezydent nie możesz głosować w wyborach krajowych ani pracować w niektórych sektorach, jak policja czy wojsko.
Korzyści ze stałego pobytu w Holandii
Stały pobyt w Holandii niesie ze sobą szereg korzyści:
- Twoje pozwolenie na stały pobyt nie wygasa. Dokument, który otrzymasz jest ważny przez pięć lat i jeśli będziesz chciał dalej zostać w kraju, możesz go wtedy odnowić.
- Możesz swobodnie wykonywać dowolny zawód, założyć własną działalność gospodarczą lub pracować jako freelancer bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę.
- Uzyskanie kredytu hipotecznego i kupno domu w Holandii może się okazać łatwiejsze dzięki stałemu pobytowi.
- Możesz łatwiej wyjeżdżać i wjeżdżać do Holandii (ale nadal nie będziesz mógł spędzać zbyt dużo czasu za granicą).
- Ubieganie się o pobyt stały jest tańsze i mniej skomplikowane niż ubieganie się o obywatelstwo holenderskie.
- Nie musisz rezygnować ze swojego obywatelstwa, aby uzyskać pobyt stały (holenderskie prawo dotyczące obywatelstwa w wielu przypadkach zakazuje podwójnego obywatelstwa).
Rodzaje zezwoleń na pobyt stały
Choć są bardzo podobne, w Holandii istnieją dwa rodzaje zezwoleń na pobyt stały.
Zezwolenie na pobyt stały
Zezwolenie na pobyt stały daje prawo do zamieszkania i pracy w Holandii bez ograniczeń. Jest dostępne dla każdego, kto mieszka w Holandii od pięciu lat na podstawie zezwolenia na pobyt i spełnia podstawowe wymagania. Niektóre osoby mogą uzyskać zezwolenie na pobyt stały szybciej niż po pięciu latach.
Zezwolenie na pobyt długoterminowy UE
Warunki kwalifikujące do uzyskania zezwolenia na pobyt długoterminowy są bardzo podobne do warunków uzyskania stałego zezwolenia na pobyt. Służba Imigracyjna i Naturalizacyjna (IND) z automatu sprawdzi, czy kwalifikujesz się do otrzymania takiego zezwolenia po złożeniu wniosku. Główną różnicą jest to, że ten rodzaj zezwolenia na pobyt daje swobodę przemieszczania się we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Wymagania dotyczące uzyskania pozwolenia na pobyt stały w Holandii
Aby ubiegać się o stałe zezwolenie na pobyt w Holandii, musisz spełnić następujące wymagania:
- Posiadałeś holenderskie zezwolenie na pobyt przez co najmniej pięć kolejnych lat (z pewnymi wyjątkami, o których niżej).
- Masz trzynaście lub więcej lat.
- Przez cały pięcioletni okres Twoje główne miejsce zamieszkania znajdowało się w Holandii.
- Zawsze przedłużałeś swoje zezwolenie na pobyt na czas i spełniałeś wymogi dotyczące zezwolenia na pobyt.
- Obecnie posiadasz ważne zezwolenie na pobyt w celu pobytu niestałego (np. zatrudnienie odpłatne, działalność na własny rachunek, bycie członkiem rodziny obywatela Holandii, obywatela UE/EOG/Szwajcarii lub osoby posiadającej zezwolenie na pobyt niestały).
- Spełniasz wymagania IND dotyczące dochodów.
- Jesteś zarejestrowany w Bazie Danych Osobowych swojego urzędu gminy.
- Zdałeś egzamin z integracji społecznej co najmniej na poziomie A2 (lub zostałeś zwolniony z egzaminu z integracji społecznej).
Wyjątki od wymogu pięcioletniego
Nawet jeśli nie posiadałeś holenderskiego zezwolenia na pobyt przez pięć kolejnych lat, nadal możesz kwalifikować się do stałego pobytu, jeśli spełniasz którykolwiek z poniższych warunków:
- Jesteś posiadaczem Niebieskiej Karty UE i od dwóch lat mieszkasz w Holandii, a wcześniej przez 12 miesięcy w innym kraju UE.
- Posiadasz Niebieską Kartę UE i mieszkasz w Holandii od co najmniej pięciu lat, posiadasz ważne zezwolenie na pobyt, a w ciągu ostatnich pięciu lat nie mieszkałeś poza Holandią dłużej niż 18 miesięcy (lub 12 miesięcy bez przerwy).
- Wcześniej mieszkałeś na terenie Unii Europejskiej przez co najmniej pięć kolejnych lat i posiadałeś ważne zezwolenie na pobyt (lata spędzone na nauce liczą się tylko w 50%).
Jak ubiegać się o zezwolenie na pobyt stały w Holandii
Wniosek o zezwolenie na pobyt stały składasz w IND. Wniosek możesz złożyć online lub pocztą. Będziesz potrzebować formularza wniosku ze strony internetowej IND, który zawiera również listę wszystkich niezbędnych dokumentów, w tym:
- Paszport lub ważny dowód osobisty
- Aktualne zezwolenie na pobyt lub dowód zamieszkania w Holandii
- Dowód dochodu, np. wyciągi bankowe lub umowa o pracę
- Dowód integracji społecznej (jeśli dotyczy)
Wszelkie dokumenty zagraniczne muszą być sporządzone w języku niderlandzkim, angielskim, francuskim lub niemieckim, albo muszą zostać zalegalizowane i przetłumaczone.
Pamiętaj, że w momencie składania wniosku twoje obecne zezwolenie na pobyt musi być nadal ważne.
Po złożeniu wniosku IND ma sześć miesięcy na podjęcie decyzji. W przypadku złożenia niekompletnego wniosku może to potrwać dłużej. Jak wspominaliśmy wyżej, IND sprawdzi również, czy spełniasz wymagania dotyczące uzyskania długoterminowego pobytu UE.
Decyzję otrzymasz na piśmie. Jeśli Twój wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, otrzymasz zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt dla długoterminowych rezydentów UE. IND poinformuje Cię pisemnie o możliwości odbioru zezwolenia na pobyt. Musisz umówić się na odbiór. Jeśli Twój wniosek zostanie odrzucony, możesz złożyć odwołanie.
Koszt stałego zezwolenia na pobyt
Koszt ubiegania się o zezwolenie na pobyt stały w Holandii wynosi 243 euro od 2025 roku (81 euro dla osób poniżej 18 roku życia). Należy uiścić pełną opłatę w systemie iDEAL podczas składania wniosku online. Jeśli składasz wniosek pocztą, otrzymasz list z IND wyjaśniający, jak uiścić opłatę.
Opłata nie podlega zwrotowi, nawet jeśli twój wniosek zostanie odrzucony.
Odnowienie pozwolenia na pobyt stały w Holandii
Chociaż twoje pozwolenie na pobyt stały nie wygasa (o ile nie złamiesz warunków), jest ono ważne tylko przez pięć lat i należy je odnawiać. Jeśli opuścisz Holandię na krótko i wrócisz, będziesz musiał okazać zezwolenie na pobyt. Upewnij się, że jest ono zawsze ważne.
Proces odnawiania jest w dużej mierze formalnością. Wystarczy złożyć wniosek do IND. Koszt odnowienia pozwolenia dla osoby dorosłej wynosi 76 euro (w 2024 roku), a dla dziecka 41 euro.
Stały pobyt a obywatelstwo
Mimo iż posiadanie stałego pobytu w Holandii daje wiele korzyści, nie jest to to samo, co obywatelstwo. Nie możesz na przykład głosować w wyborach ani uzyskać holenderskiego paszportu. Jak już wiesz, musi też być odnawiany co pięć lat.
Istnieje też ryzyko cofnięcia pozwolenia na pobyt stały, jeśli przeprowadzisz się za granicę lub spędzisz za dużo czasu poza Holandią. Jeśli będziesz poza krajem przez ponad sześć miesięcy lub spędzisz więcej niż cztery miesiące za granicą przez trzy kolejne lata, IND może cofnąć pozwolenie.
