Jakich chorób możemy najczęściej nabawić się w krajach tropikalnych a jakie grożą nam właściwie wszędzie? Jakie choroby można przywieźć z zagranicy? Oto kilka najbardziej powszechnych chorób wakacyjnych. Najczęściej łapiemy je na skutek zmiany klimatu, problemów z czystością w hotelu lub w wyniku niedochowania przez lokale gastronomiczne należytego bezpieczeństwa żywności.
Podczas podróży, zwłaszcza do egzotycznych krajów, możemy być narażeni na różne choroby. Jakie choroby można przywieźć z zagranicy i jak się przed nimi chronić?
Choroby żołądkowo-jelitowe, czyli tzw. biegunki podróżnych
Rozwolnienie i bóle brzucha, to najczęstsza dolegliwość, która dopada nas w innych krajach. Jest to duża uciążliwość, ale najczęściej nie zagraża życiu i zdrowiu. Wyjątkiem są niemowlęta oraz osoby starsze z ryzykiem znacznego odwodnienia. Często jest związana z lokalną wodą i inną florą bakteryjną.
Zarazić można się poprzez spożywanie skażonej wody lub jedzenia (bakterie E. coli, Salmonella, Shigella, Campylobacter).
Profilaktyka to przede wszystkim picie butelkowanej wody, unikanie surowych warzyw i owoców bez mycia. W niektórych krajach zaleca się używanie butelkowanej wody nawet do płukania zębów po myciu. Turyści powinni też unikać lodu w napojach.
Wirusowe infekcje przewodu pokarmowego
Problemy żołądkowe, rozwolnienie i bóle brzucha mogą mieć także podłoże wirusowe. Wówczas często towarzyszy im gorączka. Przyczyną są najczęściej norowirusy i rotawirusy.
Profilaktyka jest taka sama jak w przypadku innych zatruć czyli picie butelkowanej wody, mycie rąk, unikanie surowych produktów. W przypadku dzieci źródłem zakażeń bywają brodziki w których hotele nie dbają o higienę. Małe dzieci, które nie umieją powstrzymać się od połykania wody w czasie zabawy powinny unikać takich miejsc.
Choroby przewodu pokarmowego i biegunki są tak powszechne, że doczekały się swoich lokalnych nazw w postaci zemsta Faraona w Egipcie oraz zemsta Sułtana w Turcji.
Jakie pasożyty można złapać na wakacjach?
Jeśli chodzi o choroby jakie można przywieźć z zagranicy, należy także pamiętać o pasożytach. Wśród nich szczególnie o:
- Amebioza (Entamoeba histolytica), lamblioza (Giardia lamblia) – zanieczyszczona woda i żywność.
- Schistosomatoza – przez kontakt z zakażoną wodą w rzekach i jeziorach (tylko Afryka, Ameryka Południowa).
- Tasiemczyca – spożycie surowego lub niedogotowanego mięsa.
Choroby tropikalne przenoszone przez owady
Osobną kategorią są choroby tropikalne przenoszone przez owady. Choroby takie jak malaria, denga, Zika, chikungunya czy leiszmanioza, stanowią poważne zagrożenie w wielu krajach. Nie na wszystkie choroby istnieją szczepienia dlatego kluczowa jest profilaktyka.
- Malaria – komary (Plasmodium); objawy: gorączka, dreszcze, osłabienie.
- Denga – komary (Aedes); objawy: wysoka gorączka, bóle mięśni, wysypka.
- Zika – komary (Aedes); groźna dla kobiet w ciąży.
- Chikungunya – komary; objawy podobne do dengi.
Profilaktyka polega przede wszystkim na odstraszaniu owadów i unikaniu ukąszeń.
Choroby tropikalne, na które można się zaszczepić
Na niektóre choroby tropikalne można się zaszczepić i warto to zrobić. Przed każdą egzotyczną podróżą należy sprawdzić wymagane i zalecane szczepienia. Ponieważ niektóre kraje wymagają dowodu szczepienia (np. Międzynarodowa Książeczka Szczepień – tzw. żółta książeczka WHO) przed wjazdem, bez niego nie zostanie się wpuszczonym.
Żółta gorączka (żółta febra)
Szczepienie powinni wykonać podróżni udający się do Afryki Subsaharyjskiej i Ameryki Południowej. W niektórych krajach bez szczepienia nie zostaniesz wpuszczony. Szczepionka ma jedną dawkę i działa dożywotnio.
Meningokoki (zapalenie opon mózgowych)
Groźna choroba w rejonach Afryki Subsaharyjskiej i Arabii Saudyjskiej. Strefa występowania doczekała się nawet nazwy „pas meningokokowy”. Jest to strefa krajów rozciągająca się od Senegalu do Etiopii, gdzie występuje najwyższe ryzyko zakażenia Neisseria meningitidis. Największe ogniska zachorowań są w porze suchej czyli od listopada do czerwca. Szczepienia na meningokoki są obowiązkowe przed przyjazdem w niektórych krajach (np. Arabia Saudyjska).
Dur brzuszny (Salmonella Typhi)
Kto powinien się zaszczepić? Podróżni do Azji Południowej, Afryki i Ameryki Łacińskiej. Dla osób nieprzepadających za zastrzykami, dobrą wiadomością jest to, że możliwe jest przyjęcia szczepionki doustnej.
Cholera
Występuje w rejonach o niskim poziomie sanitarnym (Afryka, Azja, Ameryka Południowa).
Choroby wirusowe przenoszone przez kontakt międzyludzki
Jakie choroby można przywieźć z zagranicy, jeśli chodzi o kontakty międzyludzkie?
- Wirusowe zapalenie wątroby typu A i B – zakażenie przez skażoną żywność lub krew i kontakty seksualne.
- HIV, rzeżączka, kiła, chlamydia – ryzykowne kontakty seksualne bez zabezpieczenia.
- Covid-19, grypa, przeziębienie – tłoczne miejsca, lotniska, hotele.
Choroby skóry i grzybice
- Grzybica stóp. To jedna z najczęstszych dolegliwości, które możemy przywieźć z wakacji. Grzybicy stóp łatwo jest się nabyć zarówno na basenie, jak i nawet w hotelowej łazience, która nie została należycie posprzątana. Ta kłopotliwa dolegliwość objawia się łuszczeniem się skóry, jej pękaniem i zmianą koloru – na biały, szary, a następnie żółty. Jednak przed grzybicą można się częściowo ustrzec zakładając zawsze klapki i nie chodząc boso.
- Świerzb. Jedną z najbardziej przykrych dolegliwości, jakie można przywieźć z wakacji, jest świerzb. Ogniska schorzenia występują w dużych skupiskach ludzkich, w tym zwłaszcza w hotelach i pensjonatach. Można niestety zakazić się przez kontakt ze skażoną pościelą, materacami.
Egzotyczne infekcje bakteryjne i wirusowe
- Leptospiroza – kontakt z wodą skażoną moczem zwierząt.
- Wścieklizna – ugryzienie przez zakażone zwierzę.
- Dur brzuszny – bakteria Salmonella Typhi.
- Tropikalna gorączka Lassa