Przeprowadzone w 2020 roku badanie rynku najmu przyniosło szokujące rezultaty. Aż 220 000 z ankietowanych kobiet przyznało, że właściciele mieszkań nie chcieli od nich pieniędzy za wynajem mieszkania, tylko zażądali świadczenia usług seksualnych. Badanie przeprowadzono w Szkocji, natomiast problem istnieje nie tylko w Wielkiej Brytanii. Dotyka także w innych krajów, w tym Polski. Mieszkanie za seks stanowi olbrzymi problem, na tyle poważny, że rząd zastanawia się nad odpowiednią legislacją, która mogłaby to ukrócić.
Eksperci mówią już o prawdziwej epidemii związanej z tzw. „mieszkaniem za seks”. Okazuje się, że coraz więcej bezbronnych kobiet, w tym zwłaszcza kobiet samotnie wychowujących dzieci, pada ofiarą bezwzględnych właścicieli mieszkań. Proponują oni obniżkę kwoty czynszu lub całkowitą z niego rezygnację w zamian za regularne czynności seksualne. Z badania przeprowadzonego w Szkocji wynikło, że 1 na 50 kobiet choć raz zaproponowano formułę wynajmu „mieszkanie za seks”. W Polsce także jest to ogromny problem. Mieszkania reklamowane są jako za darmo lub za minimalny czynsz, który odstaje znacząco od warunków rynkowych. Bywa że wynajmujący wprost piszą, że czego oczekują w zamian za najem. Do sytuacji takich dochodzi także już w czasie najmu. Skala problemu nie jest znana.
Czym jest mieszkanie za seks?
To sytuacja w której najczęściej kobieta mieszka w mieszkaniu za darmo lub bardzo niską kwotę, w zamian świadcząc właścicielowi mieszkania usługi seksualne. Do takiej sytuacji dochodzi często, gdy kobieta z powodu trudności finansowych zaczyna zalegać za czynsz lub ma problemy z jego zapłatą. Właściciel wykorzystując trudną sytuację kobiety, proponuje jej „rozwiązanie bezgotówkowe”. Bywa, że kobieta od początku w ten sposób „wynajmuje” mieszkanie. Ogłoszeń w których mężczyźni oferują najem w zamian za różnego rodzaju usługi nie brakuje, szczególnie na grupach facebookowych. Niektórzy właściciele piszą wprost, że w zamian za najem oczekują na przykład jednej wspólnej nocy w miesiącu. W Cork pojawiło się ogłoszenie, gdzie landlord wprost oferował mieszkanie w zamian za seks dwa razy w tygodniu. Wynajmujący wykorzystują kryzys kosztów utrzymania i rosnące ceny najmu. Żerują na trudnej sytuacji szczególnie samotnych kobiet, bo im trudniej jest opłacić czynsz za mieszkanie.
Czy mieszkanie za seks to przęstępstwo?
Oferowanie mieszkania w zamian za seks jest już nielegalne. Wynajmujący mogą być ścigani na mocy ustawy o przestępstwach seksualnych, jeśli okaże się, że próbują wykorzystać najemców. Jednak problem jest na tyle duży, że Ministrowie w Wielkiej Brytanii stwierdzili, że do rozwiązania tej kwestii mogą być potrzebne nowe przepisy. Celem ma być lepsza ochrona bezbronnych osób będących na łasce właściciela mieszkania.
Czy ktokolwiek został skazany za mieszkanie za seks?
Pierwszy wynajmujący został skazany za przestępstwa związane z seksem za wynajem w Anglii. Trafił on do więzienia w maju 2022 roku. Pisaliśmy o tym w artykule: Skazany za seks. Był to 53-letni mężczyzna, Christopher Cox, który zamieścił ogłoszenie najmu dla dziewczyny w potrzebie. W treści pisał, że oferuje najem młodej dziewczynie w wieku powyżej 16 lat, która chce się wyrwać z domu lub jest bezdomna. W cenie pokoju dziewczyna miałaby gotować, sprzątać, robić pranie i być może więcej. Mężczyzna został skazany na 12 miesięcy pozbawienia wolności po przyznaniu się do winy pod zarzutem kontrolowania prostytucji w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.
Ilu wynajmujących chce seksu zamiast pieniędzy?
Nie wiemy jak duża jest skala problemu. Wspomniana ankieta wykazała, że prawie 1 na 50 kobiet w Anglii otrzymała propozycję „seksu za wynajem” w ciągu ostatnich pięciu lat. Badania przeprowadzone przez Generation Rent i Mumsnet szacują, że ponad 200 000 kobiet może być ofiarami procederu w całej Wielkiej Brytanii. Zaś w badaniu przeprowadzonym przez Uniwersytet Oksfordzki przeanalizowano 583 ogłoszenia zamieszczone na Craigslist, oferujące mieszkanie za seks w Londynie i Los Angeles.
Jakich ogłoszeń unikać szukając mieszkania?
Ogłoszenia z bardzo niskim czynszem, nie adekwatnym do panującej sytuacji na rynku są podejrzane. Wiele ogłoszeń najmu w treści ma napisane, że właściciel mieszkania oczekuje czegoś więcej niż zapłaty. Portale ogłoszeniowe usuwają treści łamiące prawo i regulaminy, jednak wynajmujący obchodzą to. Często używają określeń, które nie zaalarmują administratorów portali. Piszą o przysługach, innych metodach zwrotu, innych metodach rozliczenia czynszu, lub że chętnie pomogą osobie w trudnej sytuacji.
Gdzie szukać pomocy?
Istnieje wiele organizacji do których można zwrócić się o pomoc.
Organizacje w Wielkiej Brytanii:
Pomoc prawna:
- Shelter: Bezpłatna infolinia i porady prawne w sprawach mieszkaniowych: 0808 800 4444 (poniedziałek-piątek, 9:00-17:00) https://www.shelter.org.uk/
- Housing Rights: Porady prawne i wsparcie w sprawach mieszkaniowych: 020 7833 2181 https://www.citizensadvice.org.uk/housing/
- Citizens Advice: Bezpłatne porady w różnych sprawach, w tym mieszkaniowych: 0808 223 1133 (poniedziałek-piątek, 9:00-17:00)https://www.citizensadvice.org.uk/
Pomoc dla ofiar handlu ludźmi:
- Modern Slavery Helpline: Bezpłatna infolinia i wsparcie dla ofiar handlu ludźmi: 0800 0 121 700 https://www.modernslaveryhelpline.org/
- The Salvation Army: Pomoc dla ofiar handlu ludźmi, w tym zakwaterowanie i wsparcie psychologiczne https://www.salvationarmy.org.uk/
Inne organizacje:
- Women’s Aid: Pomoc dla kobiet doświadczających przemocy domowej, w tym mieszkaniowej: 0808 2000 247 https://www.womensaid.org.uk/
- Refuge: Pomoc dla kobiet i dzieci doświadczających przemocy domowej, w tym mieszkaniowej: 0808 2000 247 https://refuge.org.uk/
Organizacje w Polsce:
Pomoc prawna:
- Rzecznik Praw Obywatelskich: Porady prawne i wsparcie w sprawach mieszkaniowych: 800 676 676 http://bip.brpo.gov.pl/pl
- Stowarzyszenie Właścicieli Nieruchomości: Porady prawne i wsparcie dla właścicieli nieruchomości, ale mogą również pomóc lokatorom: 22 822 82 22https://zwn.waw.pl/
Pomoc dla ofiar przemocy:
- Niebieska Linia: Bezpłatna infolinia i wsparcie dla ofiar przemocy domowej: 800 12 00 02 https://www.niebieskalinia.pl/
- Fundacja ITAKA: Bezpłatna infolinia i wsparcie w kryzysie: 800 70 22 22https://www.itaka.org.pl/
- Strona Niebieskiej Linii: Informacje o pomocy prawnej i psychologicznej dla ofiar przemocy domowej, w tym o schroniskach: https://www.niebieskalinia.pl/
Inne organizacje:
- Stowarzyszenie Lokatorów Miejskich: Pomoc dla lokatorów w sporach z właścicielami: https://www.facebook.com/lodzkie.stowarzyszenie.lokatorow/
- Fundacja Habitat for Humanity: Pomoc w budowie i remontach domów dla osób ubogich: https://habitat.pl/
