Fot: Wikimedia Commons
Obok wyspy Jersey, Guernsey to drugi z baliwatów dependencji korony brytyjskiej zlokalizowany pośród Wysp Normandzkich. Z wielu względów jest on niezwykłym miejscem i warto poznać go bliżej. Oto wszystko, co powinniście o nim wiedzieć!
Wyspa Guernsey to jedna z Wysp Normandzkich, zwanych też Wyspami Kanałowymi (ang. The Channel Islands), a wiec wysp leżących w Kanale La Manche u wybrzeży francuskiej Normandii. Drugą najbardziej znaną wyspą jest Jersey. Guernsey, podobnie jak właśnie Jersey, posiada specyficzny status dependencji korony brytyjskiej – nie stanowi formalnie części Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej ani Unii Europejskiej. Baliwat Guernsey jest dependecją korony brytyjskiej, co w praktyce oznacza, że jest to terytorium zależne Wielkiej Brytanii (zależność ta wynika z tradycji, a nie jest zależnością de iure, jak czytamy na polskiej wersji Wikipedii). Władza w Londynie zajmuje się kwestiami obrony oraz spraw zagranicznych, natomiast sprawami administracyjnymi, sądownictwem, gospodarką oraz finansami – władze lokalne.
Jaki ustrój polityczny panuje w Guernsey?
Jak wspomnieliśmy wyżej w praktyce rządy sprawowane są tu przez Wielką Brytanie. W związku z tym głową państwa jest królowa brytyjska Elżbieta II. Jej rządy są reprezentowane przez gubernatora porucznika, który jest również naczelnym dowódcą lokalnych wojsk. Władza ustawodawcza należy do parlamentu, zaś sądownicza do sądu królewskiego (Royal Court) i – na szczeblu lokalnym – sądów pokoju (Magistrates' Court). Terytorium dzieli się na 10 okręgów.
Zarys historii wyspy Guernsey
Pierwsze ślady obecności człowieka na tej wyspie sięgają już neolitu, kiedy Wyspy Normandzkie miały połączenie lądowe z kontynentalną Europą. Na początku naszej ery, do roku 50 Rzymianie wykorzystywali wyspę jako bazę handlową. Na przełomie III i IV wieku, po upadku Cesarstwa Rzymskiego założono tu pierwszy kościół katolicki. Dokonał tego święty Samson. W 933 roku Guernsey zostało podbite przez wikingów. W ten sposób narodziło się Księstwu Normandii.
Przez kolejnych kilka wieków wyspa przejmowana była to przez Francuzów, to przez Anglików. Na początku II Wojny Światowej, w czerwcu 1940 roku, blisko połowa mieszkańców (17 tys.) została przeniesiona do Anglii (dalszą ewakuację uniemożliwiło zbombardowanie portu). 30 czerwca wyspa zajęta została przez wojska niemieckie. Wyspę uwolniono spod niemieckiej okupacji 9 maja 1945 – dzień ten później stał się świętem narodowym na Guernsey.
Kto mieszka na Guernsey?
Wyspy zamieszkują głównie rodzimy wyspiarze, a więc Guernejczycy (65%), największą mniejszością narodową są Brytyjczycy (25%), a mieszkają tu także Francuzi, Portugalczycy, Irlandczycy. Wśród religii najważniejszymi są anglikanizm (65%) i katolicyzm.
Geografia wyspy Guernsey
Zachodnie wybrzeże wyspy to długie piaszczyste plaże, południowy brzeg zdominowany jest przez sięgające 100 metrów klify, zaś na wschodnim brzegu rozciąga się miasto St. Peter Port. Najwyższy punkt na wyspie – Hautnez – wznosi się 110,6 m n.p.m. Na wyspie bywają łagodne zimy oraz stosunkowo chłodne lata.
Czy aby dostać się na Guernsey potrzebny jest paszport?
Obywatele państw Unii Europejskiej, Szwajcarii, Monako oraz Liechtensteinu nie muszą posiadać paszportów, aby móc wjechać na wyspę. A co z nami, Polakami, który ewentualnie chciliby tu przyjechać? Wystarczy polski dowód osobisty albo jego odpowiednik w przypadku innych państw UE.
Wyjątkiem od tych reguł obywatele Wielkiej Brytanii, którzy muszą posiadać paszport, aby dostać się na wyspy. Obowiązek ten wynika jedynie z tego faktu, że w Wielkiej Brytanii nie istnieją dowody osobiste lub inne ich odpowiedniki. Od obywateli pozostałych państw wymagany jest ważny paszport.
Wyspa Sark, czyli dependencja dependecji
Pisząc o Guernsey osobny akapit trzeba poświęcić wyspie Sark. Jest czwarta co do wielkości wyspa należąca do archipelagu Wysp Normandzkich, dependencja i administracyjnie część Baliwatu Guernsey (który sam jest z kolei dependencją Korony Brytyjskiej – mamy więc do czynienia z dependencją dependencji). W praktyce jest to feudalna monarchia dziedziczna pod władzą seniora, uznająca zwierzchność króla Anglii.
Podobnie, jak Jersey i Guernsey, Sark nie jest częścią Zjednoczonego Królestwa ani Unii Europejskiej. Co ciekawe, na Sarku obowiązuje system feudalny oparty na dzierżawie ziemi przez 40 panów feudalnych (Tenants) od właściciela wyspy, którym jest dziedziczny władca noszący oficjalny tytuł Wielkiego Suwerennego Pana Sarku.
Źródło: Wikipedia
POBIERZ aplikację "Polish Express" na swój telefon z Androidem – KLIKNIJ TUTAJ!
