Fot. Getty
Przed świętami Bożego Narodzenia wiele osób zaczyna myśleć o angażowaniu się w jakieś formy pomocy potrzebującym. Podejmujemy więc różnorodną aktywność dobroczynną, charytatywną. Ale jak pomagać mądrze – czyli tak, aby ofiarować realne wsparcie i przy okazji nie dać się wykorzystać oszustom żerującym na ludzkim współczuciu (szczególnie w internecie)? Oto cztery zasady racjonalnej pomocy, o których warto pamiętać zwłaszcza przed świętami.
Wydawałoby się, że w pomaganiu innym nie ma nic trudnego – wystarczy coś komuś od siebie dać i załatwione. Najczęściej są to pieniądze lub inne rzeczy materialne przydatne w codziennym życiu, takie jak produkty żywnościowe czy ubrania. Jednak w internecie obecnie roi się od różnego rodzaju zbiórek, które niestety nie zawsze są dobrze zweryfikowane i trudno ocenić, czy okazane w danym przypadku wsparcie realnie komuś pomoże i czy ktoś po prostu nie próbuje wykorzystać naszego dobrego serca.
Jak zatem pomagać mądrze? Kiedy warto dać komuś pieniądze lub okazać innego rodzaju wsparcie? Jak pomagać tym, którzy naprawdę tego potrzebują i nie dać się naciągnąć internetowym oszustom? Oto cztery podstawowe zasady racjonalnej pomocy.
1. Weryfikuj potrzebujących, czyli pomagaj tym, którzy rzeczywiście są potrzebujący
Jeśli chcemy nieść pomoc inny, to pierwszą rzeczą, którą powinniśmy się zrobić, jest zorientowanie się, kto rzeczywiście znalazł się w trudnej sytuacji i potrzebuje pomocy. Trudną sytuacją, uzasadniającą wsparcie materialne, może być na przykład poważna choroba wymagająca kosztownego leczenia, niepełnosprawność wymagająca zakupu drogiego sprzętu ułatwiającego codzienne funkcjonowanie, utrata bliskich i związane z tym nagłe problemy finansowe czy też inna nieszczęśliwa okoliczność życiowa, spadająca na poszkodowanego jak niespodziewany cios.
Niestety, w internecie można obecnie znaleźć mnóstwo stron, na których ludzie wypisują przeróżne historie – często bardzo poruszające – i proszą o pomoc finansową. Skąd wiedzieć, czy historie te są prawdziwe, a ich bohaterowie naprawdę potrzebują wsparcia?
Odpowiedź jest tutaj dość prosta. Jeśli decydujemy się na pomoc finansową online, najlepiej korzystać ze sprawdzonych portali zbiórkowych. Przykładowo, takim portalem dla Polaków w Wielkiej Brytanii jest serwis www.zbiorka.uk. Portal ten odpowiada za weryfikację prowadzonych zrzutek, a wspierać na nim można zarówno osoby, które znalazły się w ciężkiej sytuacji życiowej, jak też osoby, które zbierają fundusze na realizację przeróżnych ambitnych projektów.
2. Pomoc musi być konkretna
Ta zasada wydaje się dość oczywista. Nikomu raczej nie pomoże klepanie po plecach i mówienie, że „wszystko będzie dobrze”. Aby komuś realnie pomóc, trzeba dać mu coś konkretnego i dostosowanego do jego potrzeb. Może to być zarówno pomoc materialna, taka jak ofiarowanie ubrań lub wsparcie finansowe np. przez portal zbiórek, jeśli w danych okolicznościach akurat tutaj znajdują się największe problemy potrzebującego. Ale może to być też pomoc niematerialna, jak na przykład wsparcie rozmową i wysłuchaniem drugiej osoby, próbą zrozumienia jej punktu widzenia, bez wygłaszania pustych frazesów i nic nie wnoszących „dobrych rad”.
3. Daj impuls do zmiany
O tej zasadzie z kolei bardzo często zapominamy, ale warto o niej chwilę pomyśleć. Osoba potrzebująca jest bardzo często osobą, która znalazła się w trudnym punkcie swojego życia, z którego to punktu ciężko jej się wydostać i pójść dalej. Dlatego właśnie w pomaganiu ważne jest to, by swoim wsparciem dawać nie tylko doraźną pomoc, ale także by dawać impuls do gruntownej zmiany, by pokazać światło w tunelu i do niego trochę podprowadzić.
Impulsem byłoby na przykład usunięcie jakichś kłód spod nóg, gdzie kłodą może być brak środków finansowych na leczenie czy nieumiejętność znalezienia nowej pracy. Impulsem może być też uświadomienie komuś, że nie jest sam w tej trudnej sytuacji i ma na kogo liczyć.
4. Pomagaj odpowiedzialnie
Ostatnią podstawową zasadą racjonalnego pomagania jest odpowiedzialność. Należy pamiętać, że pomagając komuś, tak naprawdę ingerujemy w jego sytuację życiową. To z kolei sprawia, że stajemy się za tą sytuację częściowo odpowiedzialni. Trzeba zatem dbać o racjonalne wspieranie innych, czyli o niesienie pomocy osobom rzeczywiście potrzebującym, o dostosowywanie wsparcia do realnych potrzeb adresata pomocy – w tym o korzystanie z portali internetowych, które weryfikują zrzutki, jak np. Zbiórka UK. Ważne jest tutaj również, by pamiętać, że pomoc musi być adekwatna do okoliczności, ponieważ pomimo dobrych intencji, nieodpowiednia forma wsparcia może po prostu bardziej komuś zaszkodzić niż pomóc (przykładowo, danie pieniędzy alkoholikowi żebrzącemu na ulicy raczej nie jest dobrym pomysłem).
Pomagając innym pamiętajmy więc zawsze o czterech podstawowych zasadach racjonalnego wsparcia. O weryfikowaniu faktów i historii (np. przez portale takie jak Zrzutka UK), by wspierać tych, którzy tego potrzebują i nie dać się oszukać naciągaczom. O niesieniu konkretnego wsparcia, adekwatnego do okoliczności. O dawaniu impulsu do zmiany na lepsze. I wreszcie, o pomaganiu w sposób odpowiedzialny.