Brytyjskie media przedstawiają polskich migrantów w bardziej negatywnym świetle w porównaniu do tego, jak traktowani są przybysze z Niemiec, jak wynika z badań przeprowadzonych na University of Birmingham. Skąd bierze się w wyspiarskiej narracji medialnej taki zdecydowany rozdźwięk?
Badania w tej materii zostały opublikowane w raporcie zatytułowanym „Representing Central and East European migrants in the media – history and stereotypes”. W ich ramach przeanalizowano próbkę artykułów internetowych z czterech głównych tytułów prasowych: guardian.co.uk, telegraph.co.uk, mailonline.co.uk i express.co.uk.
Materiały pochodziły z lat 2014–2019. Badacze odkryli, że istniała wyraźna różnica w sposobie, w jaki Polacy i Niemcy mieszkający w Wielkiej Brytanii byli przedstawiani przez media w UK.
Co wykazały badania przeprowadzone w University of Birmingham?
Jak czytamy w oficjalnym komunikacie University of Birmingham polscy i niemieccy migranci to dwie z największych grup mieszkańców UE w Wielkiej Brytanii. Kraje te są zazwyczaj postrzegane jako należące do dwóch bardzo różnych części Europy, różniących się kulturowo i geograficznie.
– Medialne reprezentacje polskich i niemieckich migrantów wykorzystują stereotypy, które odtwarzają historyczne idee „zachodniej” i „wschodniej” Europy, ustrukturyzowane według hierarchii ekonomicznych i kulturowych – jak komentuje Dr Charlotte Galpin, adiunkt na University of Birmingham, zajmująca się niemiecką i europejską polityka.
Polacy pracują fizycznie, a Niemcy – umysłowo
Badacze odkryli, że polscy migranci są zazwyczaj grupowani razem z innymi migrantami z Europy Środkowej i Wschodniej. Są przedstawiani przede wszystkim jako nisko wykwalifikowani pracownicy fizyczni. Dotyczy to w szczególności prawicowej prasy brukowej. „Czy twoja niania, sprzątaczka lub budowniczy będą musieli opuścić Wielką Brytanię?” to przykładowy nagłówek z „Daily Mail”. Przedstawia prace fizyczne jako typowe dla (wschodnio)europejskich pracowników, podczas gdy sformułowanie „twój” sugeruje brytyjską własność nad migrantami z tej części Europy.
Relacje na temat Polaków w Wielkiej Brytanii przedstawiały ich również jako osoby wykorzystujące brytyjskie państwo opiekuńcze. Na przykład „The Daily Express” doniósł, że pracownicy z UE, głównie ci z Polski, odsyłali zasiłki na dzieci swoim rodzinom w ich ojczyźnie, co oznacza, że „brytyjscy podatnicy wydają miliony na wychowywanie dzieci w obcych krajach”, w tak skonstruowanej narracji.
„Rasowe” ujęcie imigrantów z Polski i jego skutki
„Z kolei niemieccy migranci nie pojawiają się jednak w znaczący sposób w narracjach medialnych, z wyjątkiem okresu bezpośrednio otaczającego referendum w sprawie Brexitu w 2016. Tutaj Niemcy pojawiają się w bardziej pozytywnych artykułach o obywatelach UE w Wielkiej Brytanii, którzy stoją w obliczu utraty statusu po Brexicie. W tych artykułach Niemcy są charakteryzowani jako pracujący w wysoko wykwalifikowanych zawodach, takich jak usługi finansowe, medycyna, szkolnictwo wyższe i zarządzanie. Są charakteryzowani jako zamożni, należący do klasy średniej i wysoko wykształceni oraz ogólnie rzecz biorąc, stanowiący korzyść dla gospodarki Wielkiej Brytanii” – jak czytamy w komunikacie.
– Odkryliśmy również, że w brytyjskich mediach istniała tendencja do „rasowego” traktowania Polaków, a nie Niemców. Polacy byli przedstawiani jako mniejszość etniczna. Tabloidy opisywały polskie społeczności w brytyjskich miastach jako „Małą Polskę” lub charakteryzowali Polaków jako mających trudności z integracją, lub mówiących słabo po angielsku – podsumowuje Dr Maren Rohe, która była współautorką badania.
