W Polsce funkcjonują jako chwilówki, w Wielkiej Brytanii jako payday loans. Polacy należą do licznej grupy osób, które padły ofiarą nieuczciwej działalności firm udzielających chwilówek w obu krajach. Niewiele osób, które znalazły się w spirali długów, zdaje sobie jednak sprawę z tego, że pomoc jest możliwa.
Z jednej strony chwilówki mogą być pomocnym rozwiązaniem w nagłych sytuacjach finansowych, gdy potrzebujemy szybko niewielkiej kwoty pieniędzy. Z drugiej strony często wiążą się z wysokimi opłatami i prowizjami, co może prowadzić do spirali zadłużenia, bo nie stać nas na spłatę a dług rośnie w zawrotnym tempie. Osoby, które raz wzięły chwilówkę, wiedza jak łatwo jest utknąć z rosnącym długiem i kolejnymi pożyczkami, którymi spłaca się chwilówkę.
Czy chwilówka może oferować uczciwe warunki?
Co do zasady, firmy oferujące chwilówki żerują na osobach, które potrzebują szybko pieniędzy, nie mają zdolności kredytowej w banku, niskie dochody i ogólnie rzecz biorąc są zdesperowane. Tylko takie osoby, są w stanie zaciągnoć chwilówkę, ponieważ warunki chwilówek są zwykle bardzo niekorzystne.
Chwilówki zazwyczaj mają bardzo wysokie oprocentowanie, które może sięgać nawet 1000% w skali roku. Dodatkowo mogą być pobierane różne prowizje, np. za udzielenie pożyczki, za przelew, za wcześniejszą spłatę itp. Pożyczki te krótkoterminowe, a okres spłaty wynosi od kilku dni do kilku tygodni. Może to utrudniać spłatę pożyczki w terminie, co wiąże się z dodatkowymi kosztami, oprocentowaniem i w końcu zaciąganiem kolejnych pożyczek.
Chwilówki mogą być pomocnym rozwiązaniem w nagłych sytuacjach, ale należy je traktować z ostrożnością. Przed zaciągnięciem chwilówki należy dokładnie przeczytać umowę i upewnić się, że rozumiemy wszystkie opłaty i prowizje. Należy również wziąć pod uwagę swoje możliwości spłaty pożyczki w terminie.
Co zrobić, aby pozbyć się chwilówek?
Ze względu na wysokie koszty i ogromne oprocentowanie, chwilówka musi być pierwszym długiem jaki spłacimy. Nie wolno brać kolejnej chwilówki, aby spłacić poprzednią. To prowadzi do nikąd.
Pieniądze na spłatę chwilówki, trzeba pożyczyć od znajomych, rodziny, z banku i wszelkich innych miejsc.
Jeśli nie mamy skąd pożyczyć kwoty na spłatę chwilówki, skontaktujmy się z firmą, która nam jej udzieliła. Wiele osób z góry zakłada, że pożyczkodawcy nie zgodzą się na żadne negocjacje, tymczasem nawet z „chwilówkami” można się dogadać. Są to firmy pożyczkowe takie jak inne i zależy im na polubownym załatwieniu sprawy, niż kosztownym ściganiu dłużnika przez sąd.
Jak negocjować z payday loans w razie problemów ze spłatą?
Z pożyczkodawcą można i warto negocjować spłatę pożyczek, jeśli masz trudności finansowe. Prawo i wytyczne brytyjskiego Financial Conduct Authority (FCA) chronią konsumentów w takiej sytuacji.
Co możesz zrobić krok po kroku:
Skontaktuj się z pożyczkodawcą jak najszybciej. Napisz (najlepiej e-mailem), że masz trudności finansowe i prosisz o restrukturyzację długu.
Możesz poprosić o:
- rozłożenie spłaty na raty,
- zawieszenie odsetek lub kar,
- plan spłaty dopasowany do Twoich możliwości.
Przykładowy email w sprawie rozłożenia na raty
Dear [Lender’s Name],
I am writing to inform you that I am currently experiencing financial difficulties and am unable to make the full repayment as originally agreed.
I would like to request an affordable repayment plan based on my current circumstances. Please let me know what information you require from me to set up such an arrangement.
I would also appreciate if you could suspend any additional interest or charges while we agree on a suitable repayment plan.
Kind regards,
[Your Name]
Pożyczkodawca musi rozpatrzyć Twoją prośbę uczciwie (fair treatment of customers in financial difficulty).
Nie unikaj kontaktu. Jeśli przestaniesz odpowiadać, pożyczkodawca może przekazać sprawę do windykacji. Gdy jednak sam wykażesz inicjatywę i wyślesz propozycję spłat, jest dużo łatwiej.
Zrób realistyczny budżet. Przygotuj listę wydatków i pokaż, ile możesz faktycznie spłacać miesięcznie. To zwiększa szansę, że zaakceptują Twój plan.
Poproś o „breathing space”. W UK możesz uzyskać Debt Respite Scheme (Breathing Space) — 60 dni ochrony przed odsetkami, windykacją i pozwami sądowymi, podczas których ustalasz plan spłaty z pomocą doradcy.
W UK nieuczciwe firmy oferujące chwilówki muszą płacić odszkodowanie klientom
Brytyjskie firmy, które udzielały payday loans (chwilówek), takie chociażby jak Wonga czy Quick Quid, nie działały w sposób uczciwy i wykorzystywały trudną sytuację osób zadłużonych udzielając im pożyczek nie sprawdzając wypłacalności klientów. Za nieuczciwą działalność organ nadzorczy Financial Conduct Authority nakazał pożyczkodawcom wypłatę odszkodowań tym klientom, którym pożyczek udzielono przed rokiem 2014. Niestety większość chwilówek bazuje na tym, że ich klienci są w trudnej sytuacji.
Jak wyjść z długów – 7 kroków
Wyjście ze spirali długów jest możliwe, ale wymaga czasu, wysiłku i dyscypliny. Oto kilka kroków, które możesz podjąć:
1. Zrób bilans swoich długów:
Zacznij od spisania wszystkich swoich zobowiązań, w tym kwoty długu, oprocentowania i terminów spłaty. Podziel je na kategorie, np. karty kredytowe, pożyczki, zaległości czynszowe itp.
2. Stwórz plan spłaty:
Określ swoje miesięczne dochody i wydatki. Zastanów się, ile możesz przeznaczyć na spłatę długów każdego miesiąca. Zacznij spłatę od długów, które mają największy procent.
3. Zacznij oszczędzać:
Ogranicz wydatki do minimum. Zastanów się z czego możesz zrezygnować, aby mieć mniejsze koszty. Dokładnie przeanalizuj swoje wydatki i znajdź obszary, w których możesz je zredukować. Ogranicz zbędne wydatki, takie jak jedzenie na mieście, rozrywka i zakupy impulsowe. Jeśli długi są naprawdę wysokie w porównaniu z zarobkami, rozważ gruntowne oszczędności, jak na przykład przeprowadzkę do rodziców lub wynajem mniejszego mieszkania.
4. Zwiększ swoje dochody:
Poszukaj dodatkowej pracy, freelancu lub innych sposobów na zwiększenie miesięcznego dochodu. Sprzedaj zbędne przedmioty. Bardzo dobrze sprzedaje się sprzęt sportowy, meble, elektronika.
5. Przyjrzyj się dostępnym zasiłkom i ulgom podatkowym:
Wiele osób nie wykorzystuje wszystkich ulg podatkowych jakie im przysługują. Zadzwoń do urzędu skarbowego, aby się dopytać o bieżące ulgi. Również może należeć ci się zasiłek, który poprawi sytuację finansową.
6. Skontaktuj się z wierzycielami:
Nie unikaj kontaktu z wierzycielami. Spróbuj negocjować warunki spłaty, np. obniżenie oprocentowania lub rozłożenie długu na raty.
7. Skorzystaj z pomocy:
Istnieje wiele organizacji i instytucji, które oferują bezpłatną pomoc w wyjściu z długów. Możesz skorzystać z poradnictwa prawnego lub doradztwa finansowego. Być może istnieje możliwość skorzystania z konsolidacji długów.
