Fot: Facebook/@ipngovpl
W dniu wczorajszym, 28 września 2022 roku, w Londynie odbył się pogrzeb Marii Barr-Grabowskiej. Nasza rodaczka zasłynęła jako "dziewczyna ze zdjęcia IPN`u", a w 2021 roku było o niej głośno, nie tylko w naszym kraju.
Przypomnijmy, w połowie marca zeszłego roku pisaliśmy o tajemnicy powojennego zdjęcia Polki z UK. Nie tylko polskie media żyły historią kobiety w polskim mundurze, której zdjęcie zrobiono na jednej z brytyjskich ulic ponad 70 lat temu. Instytut Pamięci Narodowej prosił o pomoc w ustaleniu jej tożsamości. Według danych IPN, zdjęcie mogło zostać zrobione w Londynie, Edynburgu lub Glasgow albo St Adrews. Tożsamość "dziewczyny ze zdjęcia IPN`u" udało się ustalić dzięki zaangażowaniu badaczy i pasjonatów historii. Jan Pawlicki, napisał na Twitterze, że kobieta na zdjęciu to około 20-letnia (wówczas) córką polskiego pułkownika oraz wdową po brytyjskim pilocie polskiego pochodzenia. To Maria Barr, a fotografia została zrobiona podczas uroczystości, na której odbierała odznaczenie od brytyjskiego króla Jerzego VI dla swojego zmarłego męża.
Kobieta znana także, jako Maria Grabowska była córką bohatera I wojny światowej oraz walk z bolszewikami w latach 1919–1920, Benedykta Chłusewicza. "Pierwszym mężem śp. Marii Grabowskiej był Philip Rex Barr-Barciński, major RAF, bohater II wojny światowej, odznaczony pośmiertnie przez króla Jerzego VI medalem Distinguished Flying Cross. Jej drugim mężem był Stanisław Grabowski, kapitan Wojska Polskiego, bohater II wojny światowej, oficer 1 Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka, odznaczony przez Rząd Polski na Uchodźctwie, króla Belgii i królową Niderlandów" – jak podaje IPN w oficjalnym komunikacie.
"Maria Grabowska w czasie II wojny światowej była zatrudniona jako laborantka w Instytucie Przetaczania Krwi w Edynburgu przy Polskim Czerwonym Krzyżu. Instytut ten zajmował się produkcją suchej plazmy na potrzeby wojenne" – czytamy dalej.
Pogrzeb Marii Barr-Grabowskiej w Londynie
Maria Barr-Grabowska zmarła w 2018 r. w miejscowości Chichester w wieku 95 lat. Jak podaje IPN pogrzeb naszej rodaczki odbył się jednak ponad cztery lata później. Oprócz niej w grobie obok swojego męża spoczęła wraz ze swoim synem
Ceremonia pogrzebowa miała miejsc w kościele pw. św. Andrzeja Boboli w Londynie. Wzięli w niej udział zastępca prezesa IPN dr hab. Karol Polejowski, dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Adam Siwek oraz wicemarszałek Sejmu RP Małgorzata Gosiewska. Szczątki kobiety zostały złożone na cmentarzu Gunnersbury w Londynie.
Ostatni rozdział historii "dziewczyny ze zdjęcia IPN`u"
"Życie św. pamięci pani Marii Grabowskiej, podobnie jak wielu przedstawicieli jej pokolenia, zostało zdeterminowane przez trudną historię Polski i naznaczone dramatem II wojny światowej, która na zawsze odmieniła jej losy" – komentował w mediach społecznościowych wiceminister spraw zagranicznych Szymon Szynkowski vel Sęk.
"Była przedstawicielką pokolenia, które honor, służbę, oddanie sprawie, patriotyzm, miłość do Ojczyzny, miłość do drugiego człowieka stawiała zawsze na pierwszym miejscu i co ważne, wyrażało je swoimi czynami" – dodała wicemarszałek Sejmu RP Małgorzata Gosiewska w liście odczytanym w czasie mszy żałobnej, jak przekazuje PAP.