Indeks CPI w październiku 2023 w UK roku obniżył się do najniższego poziomu od dwóch lat. Tym samym tempo wzrostu cen zmniejszyło się o połowę w porównaniu do końca ubiegłego roku.
Poziom inflacji w październiku 2023 roku wyniósł 4,6% w skali rok do roku, jak wynika z oficjalnych danych przekazanych przez Office for National Statistics. Eksperci przewidywali co prawda obniżenie dynamiki wzrostu cen w Wielkiej Brytanii, ale nie aż tak drastycznego. Dla porównania miesiąc wcześniej, we wrześniu indeks CPI, który jest oficjalną miarą inflacji w UK, ustabilizował się na poziomie 6,7%. Ceny w sklepach na Wyspach zatem dalej rosną, ale dzieje się to już w mniejszym tempie.
Przypomnijmy, jeszcze w październiku 2022 inflacja znajdowała się na rekordowym poziomie i wynosiła aż 11,1%.
Co jest przyczyną rekordowego spadku inflacji?
Co stoi za tak znaczącym spadkiem stopy inflacji? Ekonomiści zwracają uwagę na wpływ zmian w zakresie cen energii. Ofgem wprowadzając nowy „price cap” obowiązujący od października 2023 przez trzy kolejne miesiące mocno przyczynił się do spadku cen. Rachunki za energię dla typowego brytyjskiego gospodarstwa domowego w wyniku tego ruchu spadły do poziomu 1923 funtów w skali roku.
Warto również wspomnieć, że poza spadkiem w ramach indeksu CPI, w dół poszła również inflacja bazowa. Jest to miara pokazująca, jak kształtują się czynniki wpływające na ceny, które są zależne od polityki pieniężnej danego kraju. Stopa inflacji bazowej we wrześniu wynosiła 6,1%, a w październiku – 5,7% w skali roku.
Ceny w UK dalej rosną, tylko że wolniej
Dodajmy, iż w brytyjskiej skali mamy do czynienia z największym spadkiem inflacji mierzonej przez indeks CPI od kwietnia 1992 roku, czyli czasów zaskakująco udanej kampanii wyborczej Johna Majora. Wówczas miał miejsce spadek z 7,1% do 4,7%. Niemniej, inflacja nadal pozostaje powyżej celu, ustalonego przez Bank Anglii na poziomie 2%, co ma decydujący wpływ na dalsze podnoszenie stóp procentowych.
Wraz ze spadkiem indeksu CPI do 4,6% brytyjskie rząd odtrąbił wielki sukces swojej polityki w walce z inflacją. Premier ogłosił, że spełnił wyborczą obietnicę dotyczącą obcięcia inflacji o połowę w ciągu bieżącego roku.
Rishi Sunak przypisuje sobie zwycięstwo nad inflacją
– W styczniu ogłosiłem, iż moim głównym priorytetem będzie zmniejszenie o połowę inflacji w tym roku. Zrobiłem to, ponieważ bez wątpienia jest to najlepszy sposób na obniżenie kosztów życia i zapewnienie rodzinom bezpieczeństwa finansowego. Dzisiaj wywiązaliśmy się z tego zobowiązania – jak pisze Rishi Sunak w mediach społecznościowych.
Czy jednak to właśnie rząd Partii Konserwatywnej, premier i ewentualnie resort finansów powinien zbierać pochwały? Ekonomiści i eksperci zwracają uwagę, że wpływ polityki firmowanej przez Rishiego Sunaka miał w istocie niewielki wpływ na spadek inflacji. Tak, jak wspomnieliśmy wyżej, głównym czynnikiem warunkującym tempo wzrostu cen była energia i sytuacja na globalnych rynkach. Spadek inflacji wynika głównie z niższych kosztów energii w porównaniu z rokiem ubiegłym, a więc z okresem, gdy kraje w Europie gorączkowo zapełniały magazynu gazu przed zimą.
W związku ze spadkiem inflacji oczekuje się również cięć w ramach stóp budżetowych. Nie dojdzie do nich jednak zbyt szybko. Eksperci przewidują, że Bank Anglii może zdecydować się na taki ruch dopiero w maju 2024.