Council tax w UK rośnie i jest coraz większym obciążeniem dla mieszkańców. Podwyżki council tax są jednym z najczęściej dyskutowanych podatków w Wielkiej Brytanii. Jednak są osoby, które nie muszą go płacić. Kto jest zwolniony z podatku lokalnego? Dlaczego? Kiedy ulga jest całkowita? I jak ją uzyskać? Wiele osób nie wie o możliwości zwolnienia z podatku.
W ostatnich latach podatek lokalny, czyli council tax, stał się dla wielu mieszkańców Wielkiej Brytanii poważnym obciążeniem finansowym. W 2024 roku średni roczny koszt podatku dla gospodarstwa domowego przekroczył 2 280 funtów – to aż o 20% więcej niż pięć lat temu. Dla wielu rodzin oznacza to dodatkowe setki funtów do zapłaty rocznie.
Ale nie wszyscy muszą go płacić…
Kto jest zwolniony z podatku lokalnego? Zniżki i zwolnienia z council tax w Wielkiej Brytanii
Council Tax, czyli podatek lokalny pobierany przez władze samorządowe w Wielkiej Brytanii, stanowi jedno z głównych źródeł finansowania usług publicznych. Od wywozu śmieci po lokalne biblioteki. Choć obowiązek jego opłacania dotyczy większości mieszkańców, nie każdy musi go faktycznie płacić. W wielu przypadkach osoby fizyczne mogą skorzystać z ulg, zniżek lub nawet całkowitego zwolnienia. Wiele osób jednak o tym nie wie. Warto poznać swoje prawa, zwłaszcza w czasach, gdy każda oszczędność ma znaczenie.
Kto jest całkowicie zwolniony z Council Tax?
Brytyjski system przewiduje szereg wyjątków, w których nie trzeba płacić Council Tax w ogóle. Oto najważniejsze z nich:
- Pełnoetatowi studenci – osoby uczące się w pełnym wymiarze godzin (minimum 21 godzin tygodniowo przez co najmniej 24 tygodnie w roku) są całkowicie zwolnione z podatku, jeśli mieszkają wyłącznie ze studentami. W mieszkaniach mieszanych, w których są także osoby niebędące studentami, studentów nie wlicza się do podstawy opodatkowania. To może skutkować zniżką.
- Osoby poniżej 18 roku życia. Niezależnie od statusu edukacyjnego, osoby niepełnoletnie nie są traktowane jako podatnicy.
- Osoby z poważnym upośledzeniem umysłowym (Severe Mental Impairment, SMI). Zwolnienie przysługuje osobom z udokumentowanym schorzeniem psychicznym, takim jak demencja, schizofrenia, Alzheimer, czy ciężka niepełnosprawność intelektualna, pod warunkiem otrzymywania odpowiednich świadczeń (np. Attendance Allowance, ESA, PIP). Dlatego konieczne jest zaświadczenie lekarskie.
- Dyplomaci oraz ich rodziny. Osoby posiadające immunitet dyplomatyczny są zwolnione niezależnie od sytuacji mieszkaniowej.
- Osoby przebywające w więzieniu lub areszcie. Jeśli nieruchomość pozostaje pusta w czasie ich nieobecności, podatek nie jest naliczany.
- Mieszkańcy domów opieki, szpitali i placówek opiekuńczych. Nieruchomości pozostające puste z powodu pobytu właściciela w takim miejscu również nie podlegają opodatkowaniu.
- Osoby, które opuściły dom w celu uzyskania opieki. Dotyczy to osób starszych, przewlekle chorych, niepełnosprawnych lub uzależnionych, które wyprowadziły się z własnego domu, by otrzymać wsparcie.
Dodatkowo council tax nie podlegają:
- Nieruchomości należące do sił zbrojnych. Zatem zarówno zajęte, jak i puste nieruchomości wojskowe są całkowicie zwolnione z podatku.
- Puste nieruchomości z określonych powodów. Tu przykładowo domy odziedziczone po zmarłych, które są w trakcie spraw spadkowych. Również nieruchomości należące do organizacji charytatywnych czy przejęte przez bank lub syndyka masy upadłościowej.
Jakie zniżki przysługują, czyli kto jest zwolniony z podatku lokalnego i w jakiej wysokości?
System przewiduje także liczne zniżki. Te mogą znacząco obniżyć wysokość należnego podatku. Najczęściej stosowaną ulgą jest 25% zniżki dla osób mieszkających samotnie. Przysługuje ona wtedy, gdy w lokalu mieszka tylko jedna dorosła osoba. Kolejna forma wsparcia dotyczy osób z niepełnosprawnościami – nieruchomości przystosowane do ich potrzeb (np. z dodatkową łazienką, specjalnym pokojem lub przestrzenią do poruszania się na wózku) mogą zostać zakwalifikowane do niższego progu podatkowego. Natomiast opiekunowie osób wymagających stałej pomocy również mogą liczyć na zniżkę, która w niektórych przypadkach sięga nawet 50%. Warto również pamiętać, że poszczególne rady lokalne oferują własne, dodatkowe ulgi. Przykładem niech będzie ulga dla osób o niskich dochodach, rodzin z dziećmi lub emerytów. Szczegółowe informacje dostępne są na stronach internetowych lokalnych councils. To tam można sprawdzić dostępne opcje i złożyć odpowiedni wniosek.
Co z nieruchomościami pustymi lub nietypowymi?
Szczególną uwagę poświęca się tzw. „annexom”, czyli niezależnym częściom domów, w których mieszkają osoby zależne – np. starsi rodzice lub osoby niepełnosprawne. Jeśli spełnisz odpowiednie warunki, takie nieruchomości mogą być całkowicie zwolnione z Council Tax lub objęte preferencyjną stawką. Podobnie, domy pozostające puste z uzasadnionych przyczyn (np. zgon właściciela, trwające postępowanie spadkowe) są często zwolnione z podatku na czas trwania sprawy.
Jak skorzystać ze zwolnień lub zniżek – najpierw trzeba o nich wiedzieć?
Spełnienie warunków nie oznacza automatycznego zwolnienia z podatku. Konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku do lokalnego councilu. A wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że może złożyć wniosek i uzyskać ulgę.
W większości przypadków formularze dostępne są online i wymagają dołączenia dokumentów potwierdzających sytuację. Czyli w tym przypadku zaświadczenia lekarskiego, potwierdzenia statusu studenta czy dokumentów dotyczących nieruchomości.
Warto pamiętać, że zmianę sytuacji (np. zakończenie studiów, powrót właściciela do domu, zmiana statusu zdrowotnego) trzeba zgłosić. W przeciwnym razie urząd może doliczyć podatek wstecz wraz z odsetkami.
System Council Tax w Wielkiej Brytanii jest elastyczny i przewiduje wiele ulg, które odpowiadają na potrzeby społeczne: od ochrony osób niepełnosprawnych i studentów, po wsparcie dla opiekunów czy rodzin po stracie bliskich. Najważniejsze jest jednak poznanie przysługujących uprawnień i aktywne działanie. Tylko zgłoszenie odpowiedniego wniosku pozwala skorzystać z przysługujących ulg. Warto to zrobić, bo różnice w wysokości podatku sięgają często kilkuset funtów rocznie. Dlatego warto wiedzieć, kto jest zwolniony z podatku lokalnego i w jakiej wysokości.