Rzeka Tamiza jest drugą największą rzeką w Wielkiej Brytanii, po rzecze Severn i największą rzeką w Anglii. Jej źródło znajduje się w pasmach wzgórz wapiennych Cotswold, na wysokości około 110 metrów, w okolicach miejscowości Kemble. Co warto o niej wiedzieć? Zapraszamy do lektury naszego przekrojowego tekstu na ten temat!
Tamiza ma długość aż 346 kilometrów (215 mil). Rzeka wypływa z Thames Head w Gloucestershire. Jej źródło znajduje się nieopodal miejscowości Kemble, na wzgórzach Cotswolds. Przepływa między innymi przez Oksford (gdzie bywa nazywana Isis, czyli Izydą), Reading, Henley-on-Thames, Windsor oraz Londyn. Uchodzi do Morza Północnego w pobliżu Tilbury (niedaleko Southend) w hrabstwie Kent, tworząc estuarium, które rozpoczyna się już w Londynie, kilkadziesiąt kilometrów od morza. Średni przepływ wynosi 65,8 m³/s (w Londynie), a powierzchnia zlewni sięga ok. 13 tys. km².
Tamiza — rzeka Londynu
Wzdłuż biegu najsłynniejszej brytyjskiej rzeki znajduje się 45 śluz nawigacyjnych wraz z jazami towarzyszącymi. Obszar zlewiska obejmuje dużą część południowo-wschodniej i niewielką część zachodniej Anglii; rzeka zasilana jest przez co najmniej 50 nazwanych dopływów. Wśród głównych dopływów Tamizy wymienia się Windrush, Cherwell, Thame, Kennet, Wey, Mole, Lea, Roding, Medway, Churn, Colne oraz Evenlode. Mało kto wie, ale rzeka ta zawiera ponad 80 wysp!
Tamiza jest nazywana rzeką setek mostów. Pierwszy most na Tamizie został zbudowany przez jeszcze w czasach, gdy Wyspy Brytyjskie były rządzone przez Rzymian. Do roku 1750 roku był on jedynym mostem łączącym dwa brzegi rzeki Londynu. Niestety, nie dotrwał on do naszych czasów, ale na jego miejscu zbudowano jedną z ikon współczesnego UK, czyli London Bridge. Obecnie brzegi Tamizy łączone są przez około 200 mostów. Najdłuższym z nich jest Queen Elizabeth II Bridge. Ma on 812 metrów długości. Pośród najbardziej znanych można wymienić Westminster Bridge, Tower Bridge i Millenium Bridge.
Tama na Tamizie to cud techniki
Zbudowana w 1984 roku zapora jest najbardziej zaawansowaną konstrukcją tego typu na świecie. Więcej o zaporze w artykule: Tama na Tamizie – czy ochroni Londyn?
Czy Tamiza to wciąż rzeka pozbawiona życia i pełna brudu?
Jeśli wierzyć źródłom historycznym to rzeka Tamiza w Londynie miała w pewnym momencie swoich dziejów… zamarznąć. Historia zna osiem takich przypadków. Powodem były przęsła umieszczone na moście London Bridge, które hamowały nurt rzeki i przyczyniły się do zamarznięcia jej wód. Mieszkańcy stolicy na zamarzniętej tafli organizowali festyny i jeździli na łyżwach.
Do lat 60. minionego wieku Tamiza była jedną z najbardziej zanieczyszczonych rzek na świecie. W jej wodach nie występowały praktycznie żadne organizmy żywe — była całkowicie pozbawiona biocenozy! Do tamtych czasów jej wody były odwiedzane przez rekiny, delfiny, foki, a jeszcze 200 lat obecność koników morskich był czymś normalnym w ujściu Tamizy do Morza Północnego.
Niestety, tak bujne życie do Tamizy nie powróciło, ale dzięki olbrzymim wysiłkom z roku na rok stan wód się poprawia. W rzece Londynu znów pojawia się życie i powróciły do niej ryby — obecnie szacuje się, że może w niej żyć 125 gatunków ryb. Oby sytuacja pod tym względem już się tylko poprawiała!
Co warto wiedzieć o drugiej co do wielkości rzece w UK?
Jeśli mieszkacie w Londynie i pijecie wodę z kranu, to bardzo prawdopodobne, że czerpana jest ona właśnie z rzeki Tamizy! Aż 2/3 wody pitnej w brytyjskiej stolicy ma pochodzić właśnie z rzeki Londynu!
Dowiedź się więcej o rzece płynącej w Londynie
W sierpniu 2022 roku źródło rzeki przesunęło się aż pięć mil poza Somerford Keynes z powodu fali upałów, która miała miejsce w lipcu 2022 roku. Sprawiło to, że długość Tamiza się zmniejszyła! Szacuje się, że obecnie od długości szacowanej na 346 kilometrów trzeba odjąć osiem.
„Zmiany klimatu sprawiają, że musimy oczekiwać, że częstotliwość i skala podobnych okresu suszy będzie narastać” – komentował na łamach „The Guardian” dr Rob Collins, dyrektor ds. naukowych organizacji Rivers Trust. „Czeka nas coraz intensywniejsza rywalizacja o kurczące się zasoby i niszczycielski wpływ tego zjawiska na życie w zbiornikach wodnych”.
