Co dziesięć minut w brytyjskich szpitalach odwoływana jest jedna operacja. W sumie – 60 tysięcy rocznie. I to z jednego tylko powodu: pacjenci nie zastosowali się do poleceń lekarza przed przyjściem do szpitala.
– Najczęściej trzeba odwoływać operacje, bo pacjenci ignorują wskazówki dotyczące diety lub leków – mówi Oliver Warren, chirurg konsultant i współautor nowej książki – przewodnika dla pacjentów, opiekunów i rodzin.
Nie gól nóg
To, co robisz w godzinach i dniach poprzedzających operację może mieć większe znaczenie, niż mogłoby się wydawać. Na przykład: golenia nóg przed operacją. Za każdym razem, niezależnie od wybranej techniki, doprowadza do mikroskopijnych zranień i otarć, które mogą zaburzyć naturalną barierę immunologiczną skóry.
– Wielu ludzi wierzy, że robią w ten sposób przysługę chirurgowi, ale efekt jest zupełnie odwrotny – dodaje Andy Goldberg, konsultant ortopeda w Szpitalu Wellington w Londynie. – Najlepszy czas na usunięcie włosów jest bezpośrednio przed operacją, a nie wcześniej – mówi dr Goldberg.
Badanie z 1983 r, którym objęto ponad tysiąc pacjentów, wykazało, że znacznie mniej infekcji i ran po operacji mieli ci pacjenci, u których włosy zostały zgolone tuż przed operacją a nie dzień przed nią. Dr Ron Cutler, mikrobiolog z Queen Mary University of London, sugeruje by wstrzymać się z tym co najmniej tydzień przed operacją.
Nie odchudzaj się
Zazwyczaj pacjentom z nadwagą zaleca się odchudzanie przed operacją. Powody dla chirurgów są oczywiste. Pacjenci z otyłością są bardziej podatni na powikłania po znieczuleniu. Może również zwiększyć się ryzyko zakażenia (tłuszcz ma słabe ukrwienie, więc rany dłużej się goją) i zakrzepicy żył głębokich.
Jednak niektórzy ludzie posuwają się za daleko i narzucają sobie drakońską dietę na kilka lub kilkanaście dni przed zabiegiem. To może doprowadzić wręcz do katastrofy – uważa Rebecca McManamon, dietetyka i rzeczniczk Brytyjskiego Stowarzyszenia Dietetycznego. – Jeśli jesteś na diecie, najlepiej zrezygnować z niej około pięć dni przed operacją – mówi.
– Jeśli zbyt szybko chudniemy, o więcej niż funt lub dwa w tygodniu, zaczynamy tracić masę mięśniową. Organizm wykorzystuje co prawda rezerwy tłuszczu, ale sięga również rezerw energetycznych w mięśniach. Także w mięśniach narządów, takich jak serce i płuca.
Daj spokój z czosnkiem
Uważa się, że żeń-szeń, czosnek i imbir mogą zwiększać ryzyko krwawienia. Działają nieco podobnie jak leki rozrzedzające krew, takie jak warfaryna. Stosuje się je w celu ochrony przed atakiem serca i udarem mózgu, ale podczas operacji mogą spowodować trudne do zatrzymania krwawienie.
– Niewłaściwe leki są bardzo częstą przyczyną anulowania operacji – mówi chirurg Oliver Warren. – Pacjenci często się mylą. Aby uniknąć błędów, należy starannie robić notatki podczas rozmowy kwalifikacyjnej lub zabrać kogoś ze sobą.

Nie jedz przynajmniej na 6 godzin przed operacją
– Unikanie pokarmów stałych przed operacją jest bardzo ważne, ponieważ żołądek musi być pusty. W przeciwnym razie istnieje ryzyko wymiotów w znieczuleniu, które mogą okazać się śmiertelnie niebezpieczne – ostrzega dr Anna-Maria Rollin, anestezjolog i rzecznik Royal College of Anestesilogy.
Nie wolno też używać gumy do żucia. – Żołądek osoby żującej gumę w oczekiwaniu na rychły pokarm wytwarza kwas dodatkowy. Gdy zadziała narkoza, wszystkie zawory zwieraczy w przewodzie pokarmowym wiotczeją, rośnie więc prawdopodobieństwo wymiotów. A gdy kwas dostanie się do płuc, może zabić – tłumaczą anestezjolodzy.
Manicure bardzo przeszkadza. Prysznic – wcale
– Podczas operacji używamy sondy do pomiaru poziomu tlenu we krwi pacjenta. Jest ona przymocowana do palca, więc lakier musi być usunięty zanim będzie mogła być użyta – mówi dr Rollin. Poleca za to bardzo gruntowny prysznic przed przyjściem do szpitala.
– To zawsze dobrze działa. Ludzie chętniej przebywają z osobą, która świeżo pachnie, mają do niej większą sympatię – lekarka zachęca do mycia.
Rzuć palenie, choćby na jeden dzień
Nawet jeden dzień niepalenia przed operacją robi dobrą różnicę – mówi dr Rollin . – Nawet 24 godziny mogą pomóc. Palenie niszczy płuca, a uszkodzone płuca są bardziej narażone na zarażenie i pooperacyjne infekcje układu oddechowego. To udowodnione, że częściej występują u osób palących.
Palenie jest drażniące, może wywołać kaszel, który jest szczególnie uciążliwy po operacji. Jeśli tłumi się kaszel, rośnie z kolei ryzyko infekcji klatki piersiowej. Nie ma powodu by obawiać się, że kaszel zostanie wywołany właśnie przez odstawienie papierosów. Taki objaw pojawia się dopiero ok. 10 dni później.
O czym jeszcze warto pamiętać?
Zabierz dwie szczoteczki do zębów na wypadek, gdybyś na przykład jedną upuścił. Nie boj się i oddaj w ręce lekarza. Ludzie obawiający się zabiegu są bardziej podatni na powikłania. Tak samo jak ludzie, którzy przed pobytem w szpitalu nie pozałatwiali swych bieżących spraw, takich jak choćby odebranie prania czy zostawienie psa sąsiadom.