W dniu wczorajszym, we wtorek 17 września 2024 holenderskie władze przedstawiły projekt ustawy budżetowej na przyszły rok. Rząd premiera Dicka Schoofa planuje wydać 457 mld euro w 2025, ale dochody do budżetu państwa wyniosą łącznie około 425,1 mld euro. Deficyt wzrośnie do 2,8 proc. produktu krajowego brutto (PKB).
Do tej pory Holendrzy należeli do głównych darczyńców pomocy rozwojowej. Zwykle władze w Hadze przeznaczały na ten cel 0,7 proc. PKB, ale w tym roku będzie inaczej. Rząd kierowany przez prawicową koalicję PVV-VVD-NSC-BBB podjął decyzję o ograniczeniu tego typu finansowania.
Tym samym budżet pomocy rozwojowej zostanie zmniejszony o 300 milionów euro w 2025 oraz o 500 milionów euro w 2026 roku.
Jakie budżet na 2025 przyjął holenderski rząd?
Dodajmy, że ogółem cięcia budżetowe sięgną 2,4 miliarda do 2027. Niemniej, przy założeniu budżetu na poziomie 457 mld euro w 2025 i dochodach na poziomie 425,1 mld euro w państwowej kasie i tak zabraknie 39,1 mld euro. W sumie holenderski dług publiczny wzrośnie w przyszłym roku do 548,4 miliarda euro, czyli do poziomu 46,6 proc. PKB. Tym samym relacja długu do produktu krajowego brutto wzrośnie po raz pierwszy od 2020 roku.
Dzieje się tak, mimo że obecny rząd zapowiadał znacznie ograniczenie wydatków publicznych. – W końcu pieniądze trzeba najpierw zarobić, zanim będzie można je wydać. Ten gabinet chce być oszczędny w przypadku ograniczonych zasobów, abyśmy mogli dostosować się do zmieniających się okoliczności – pisze w mediach społecznościowych Eelco Heinen, holenderski minister finansów.
Deklaracje to jednak jedno, a konkrety i twarde liczby (jak widać!), to co innego…
Zmiany w podatku dochodowym i w ramach ulgi podatkowej dla imigrantów
Obecnie w Holandii obowiązują dwa progresywne progi podatkowe, z podatkiem w wysokości 36,97% dla dochodów do 75 518 euro, a wszystko powyżej tej kwoty opodatkowane jest stawką 49,50%. Rząd chce teraz opodatkować pierwsze 38 441 euro stawką 35,82 proc., a dochody między tą kwotą a 76 816 euro stawką 37,48 proc. Dochody powyżej tej kwoty będą nadal opodatkowane stawką 49,50%
Dzięki tym ruchom oszczędności dla pracujących w Holandii powinny wynieść około 445 euro rocznie, zmniejszając się do około 250 euro w miarę wzrostu dochodów osoby fizycznej. Jednak zostanie to częściowo zrekompensowane zmniejszeniem ogólnej ulgi podatkowej do 335 euro. Jednocześnie więcej osób będzie miało dostęp do maksymalnej wartości tej ulgi podatkowej.
W przypadku imigrantów, którzy pracują w Holandii, trzeba również spodziewać się zmniejszenia kwoty wolnej od podatku, ale obniżka nie będzie tak drastyczna, jak proponowali politycy. Obecnie imigranci, których obowiązują regulacje w ramach „30% ruling” mogą „ochronić” przed opodatkowaniem 30 proc. swojego dochodu z pracy przez okres do pięciu lat, ale ta stawka zostanie zmniejszona do 27 proc., począwszy od 2027 roku.
Co jednak być może ważniejsze, minimalna kwota, którą trzeba zarobić, aby kwalifikować się do „30% ruling”, wzrośnie z 46 107 euro do 50 436 euro.
Koszty ubezpieczenia zdrowotnego rosną
Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne w Holandii wzrośnie również o około 120 euro rocznie dla osób fizycznych, mniej więcej o tyle samo, co w zeszłym roku. Powinno to oznaczać wzrost o nieco poniżej 7%. Jednocześnie osoby o niższych dochodach powinny być w stanie zrekompensować część tej podwyżki. Osoby kwalifikujące się do zasiłku w tym zakresie mogą liczyć na dodatkowe 6,50 euro miesięcznie.
Koszty energii, opieki nad dzieckiem i wynajmu
Przeciętne gospodarstwo domowe w Holandii może spodziewać się wzrostu rachunków za prąd i gaz w wysokości 11 proc., więc zapłacą one o 60 euro więcej.
Świadczenie przyznawane rodzicom na pokrycie kosztów opieki dziennej i pozaszkolnej nie wzrośnie wraz z inflacją. W rezultacie rodzice w Holandii zapłacą w sumie ponad 100 milionów euro więcej swoim opiekunom w przyszłym roku.
Ponadto osoby kwalifikujące się do świadczenia na pokrycie kosztów wynajmu domu nie mogą liczyć na podwyżkę. Takie rozwiązanie proponowały partie koalicyjne jeszcze wiosną, ale rząd nie zrealizował tej obietnicy. W sumie pomoc, zamiast sięgnąć 500 mln euro, wyniesie tylko 215 milionów euro.