Jak wygląda praca zdalna w Niemczech? Kiedy można na nią przejść i jakie mają obowiązki oraz prawa pracodawcy i pracownicy?
Praca zdalna jest atrakcyjną i dość powszechną opcją w obecnych czasach. Rośnie też zainteresowanie związane ze stroną prawną takiej formy zatrudnienia.
Praca zdalna w Niemczech
W Niemczech nie ma ogólnego ustawowego prawa do pracy zdalnej. Dlatego nie każdy pracownik ma taką możliwość. Jednak to, czy praca zdalna jest dla kogoś możliwa, zależy od tego, czy obowiązuje którykolwiek z poniższych warunków.
Musi być zawarta taka umowa z pracodawcą, konieczne jest pisemne porozumienie. Jeśli natomiast chodzi o umowy zbiorowe, to w niektórych sektorach lub firmach mogą obowiązywać szczegółowe przepisy dotyczące pracy zdalnej. Ponadto można także dokonać indywidualnych ustaleń z pracodawcą dotyczących tej formy zatrudnienia.
Co w przypadku, gdy praca zdalna była możliwa, ale nie zawarto do niej umowy, a pracodawca chce powrotu pracownika do biura?
Okazuje się, że pracodawca może to zrobić, jednak pod pewnymi warunkami. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Pracy Okręgowego w Kolonii z dnia 11 lipca 2024 r. (Az. 6 Sa 579/23) odwołanie pozwolenia na pracę zdalną musi być racjonalne, a nie arbitralne. Oznacza to, że pracodawca musi wziąć pod uwagę interesy pracownika i podać faktyczne powody odwołania. Arbitralne decyzje są niedopuszczalne.
To orzecznictwo wzmacnia pozycję pracowników i zapewnia, że odwołanie pozwolenia na pracę zdalną może nastąpić wyłącznie na uczciwych warunkach. Zawsze wskazane jest udokumentowanie umów dotyczących pracy zdalnej na piśmie, aby uniknąć nieporozumień.

Dokładanie się do rachunków za energię
W Niemczech nie ma prawnego wymogu, aby pracodawca dokładał się do kosztów energii elektrycznej. Jednak ustawa o bezpieczeństwie i higienie pracy podaje, że pracodawca jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo i ochronę swoich pracowników.
Wiele firm ma wewnętrzne przepisy lub umowy firmowe, które przewidują dopłaty do kosztów energii elektrycznej w przypadku pracy zdalnej.
Brak równouprawnienia do pracy zdalnej
Jeśli jedni pracownicy mogą pracować zdalnie, a inni nie, należy omówić z pracodawcą powód takiego stanu rzeczy. Może być tak, że niektóre zadania wymagają obecności w biurze. Mogą jednak też istnieć możliwości związane z częściową pracą zdalną.
Ogólna zasada równego traktowania może wymagać od pracodawcy pozwolenia wszystkim pracownikom na pracę zdalną, jeśli ich zadania są porównywalne. Zasada równego traktowania stanowi, że pracodawcy nie mogą arbitralnie traktować swoich pracowników nierówno.