Rel to słowo, które wygrało plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku 2023 organizowany przez wydawnictwo PWN. Co znaczy rel i jak go używać?
Na słowo, które wygrało plebiscyt, oddano w sumie 19 tys. głosów. Termin rel oznacza, jak cytujemy za słownikiem języka polskiego PWN, „‘możliwy do powiązania z tematem’ (z angielskiego – relateble); potwierdzenie tego, co mówił przedmówca; inaczej „czuję to samo” lub zgadzam się z tobą”. To wyrażenie aprobaty dla tego, co mówił przedmówca. Rel ma także swoje warianty o podobnym znaczeniu: czasownikowy relować i rzeczownikowy relówa.
Skąd wziął się fenomen słowa rel?
– Rel nie jest neologizmem. W komunikacji młodych funkcjonuje już od 2020 roku, ale stopniowo uwalniało się od kontekstów komunikacji elektronicznej, by stać się pełnoprawnym synonimem „potakiwania” także w rzeczywistości offline – jak pisze w swoim komentarzu Anny Wileczek, na oficjalnej stronie PWN.
– Rel ma też (prawie) wszystkie cechy językowego hitu. Jest światowe, pochodzi od angielskiego relatable ‘możliwy do powiązania z czymś’, jest krótkie, funkcjonuje jako samodzielny skrót umożliwiający szybką i puentującą reakcję komunikacyjną, jest przyjazne, gdyż tworzy atmosferę pozytywności przez oddawanie takich znaczeń jak: „zgadzam się z tobą”, „czuję tak samo”, „potwierdzam”, „racja”, i w końcu – jest bardzo popularne wśród młodzieży – analizuje Wileczek.
Jakie inne słowa zostały wyróżnione?
Na plebiscytowym podium znalazły się również słowa sigma oraz oporowo. Sigma, według słownika PWN, to „określenie wywodzące się z manosfery i odnoszące się do mężczyzny niezależnego, intrygującego, pewnego siebie”. Oporowo z kolei oznacza „bardzo, dużo, najmocniej, najlepiej, ale także intensywnie pracować, robić coś do końca”. Oprócz tego specjalną Nagrodę Jury przyznano natomiast słowu oddaje.
– Wyraz ten oznacza: „coś się opłaca, zwraca włożony wysiłek (niekoniecznie pieniądze)”. „Oddaje” w szerszym znaczeniu jest uniwersalnym wyrazem oceny pozytywnej. To, co oddaje, nie musi się opłacać w dosłownym sensie. Wystarczy, że jest „fajne” czy „ma dobry vibe” – wyjaśnia Marek Łaziński.
Pełna lista nominowanych słów w tegorocznym plebiscycie
Do tegorocznego konkursu zgłoszono ponad 18 tysięcy słów i wyrażeń, a na nominację zasłużyło 20. Poza rel, sigmą i oporowo były to:
bambik
baza (warianty: bazunia, zbazowane)
bratku/ bruh
cringe (wariant: krindż)
delulu
drillowiec
fr/ FR
git
IMO
LOL/ lol
NPC
odklejka (warianty: odkleić się, odklejeniec, odklejony, odkleiło, odkleja (czynność), odkleja (osoba).
rizz
side-eye
slay
zgerypała
Co znaczy delulu, bambik czy fr?
Bambik:
- Młody, niedoświadczony człowiek, żółtodziob.
- Słabeusz, nieudacznik w grze lub innej dziedzinie.
- Używane również w odniesieniu do osób naiwnych, łatwowiernych.
Przykład: „Ten nowy koleś na siłowni to totalny bambik, nie ma pojęcia o ćwiczeniach.”
Baza (warianty: bazunia, zbazowane):
- Określenie czegoś, co jest bardzo dobre, zabawne, interesujące.
- Może być również używane jako sarkastyczne wyrażenie na coś głupiego lub żenującego.
Przykład: „Ten film to totalna baza, muszę go obejrzeć znowu!”
Bratku/Bruh:
- Informalne zwracanie się do kogoś, kolego, przyjaciela.
- Pochodzi z języka angielskiego i jest często używane w młodzieżowym slangu.
Przykład: „Bratku, pożycz mi 20 zł do automatu?”
Cringe (wariant: krindż):
- Określenie czegoś, co jest żenujące, wstydliwe, niezręczne.
- Często używane w kontekście sytuacji społecznych lub zachowań.
Przykład: „Ta impreza była totalnym cringem, czułem się tam strasznie niekomfortowo.”
Delulu:
- Skrót od „delusional”, czyli „urojeniowy”.
- Używane w odniesieniu do osoby, która żyje w świecie urojeń, ma nierealistyczne oczekiwania lub wyobrażenia.
Przykład: „Ona jest totalną delulu, myśli, że ten celebryta się w niej zakochał.”
Drillowiec:
- Określenie osoby, która obsesyjnie powtarza te same czynności lub zachowania.
- Często używane w kontekście gier komputerowych, gdzie drillowcy bezmyślnie wykonują te same zadania.
Przykład: „Ten koleś to typowy drillowiec, cały dzień gra w tę samą grę i nic innego nie robi.”
Fr/ FR:
- Skrót od „for real”, czyli „naprawdę”.
- Używane w celu podkreślenia prawdziwości lub szczerości wypowiedzi.
Przykład: „Fr, ten koncert był niesamowity, nigdy czegoś takiego nie widziałem.”
Git:
- Określenie czegoś, co jest dobre, fajne, pozytywne.
- Pochodzi z języka angielskiego i jest często używane w młodzieżowym slangu.
Przykład: „Ta nowa piosenka jest git, cały czas jej słucham.”
IMO:
- Skrót od „in my opinion”, czyli „moim zdaniem”.
- Używane w celu wyrażenia własnej opinii lub punktu widzenia.
Przykład: „IMO ten film jest przereklamowany, nie warto go oglądać.”
LOL/lol:
- Skrót od „laughing out loud”, czyli „śmieję się głośno”.
- Używane w Internecie do wyrażenia rozbawienia lub śmiechu.
Przykład: „Haha, ten mem jest lol, muszę go wysłać znajomym.”
NPC:
- Skrót od „non-player character”, czyli „postać niezależna”.
- Pochodzi z gier komputerowych i jest używane w odniesieniu do osób, które są bierne, bez wyrazu, bez własnych myśli.
Przykład: „On jest jak taki NPC, cały czas chodzi w to samo miejsce i robi to samo.”
Kontrowersje wokół kys
To jednak nie wszystko. W tym roku nie obyło się bez pewnych kontrowersji. Ostatecznie wycofano się z nominacji dla słowa kys, które jest skrótem od angielskiego „kill yourself”. Przez pewien czas PWN utrzymywało, że jego znaczenie jest inne. Tegoroczna edycja plebiscytu cieszyła się ogromnym powodzeniem. Oddano w nim rekordowe 140 tysięcy głosów.
Młodzieżowe Słowo Roku (w skrócie MSR) to coroczny plebiscyt organizowany przez Wydawnictwo Naukowe PWN we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim. Jak sama nazwa wskazuje, jego celem jest wyłonienie najbardziej popularnych wśród młodych ludzi słów, określeń lub wyrażeń.
Znamy już zwycięzcę ósmej edycji plebiscytu PWN #MłodzieżoweSłowoRoku2023! Decyzją internautów został nim: rel!
W tegorocznym konkursie oddano rekordową liczbę, ponad 140 tysięcy głosów. Na plebiscytowym podium znalazły się też: sigma i oporowo https://t.co/ZWqve6L19O. pic.twitter.com/Ze8IvtOFNm
— PWNwydawnictwo (@PWNwydawnictwo) December 7, 2023
