Najbardziej znienawidzony abonament w UK, TV Licence miał zostać porzucony w 2027 roku. Jak pisaliśmy dwa lata temu, rząd Borysa Johnsona, planował wycofanie się z obowiązkowego abonamentu i wprowadzenia innego systemu finansowania BBC.
Abonament w istniejącej formie, miał się skończyć do roku 2027. Jednak obecny rząd, zdaje się być zwolennikiem TV Licence.
Wielka Brytania od dziesięcioleci opiera finansowanie swojego nadawcy publicznego, BBC, na systemie licencji telewizyjnej (TV Licence). Każda osoba, która korzysta z telewizji na żywo lub ogląda treści na BBC iPlayer, jest zobowiązana do opłacania tej licencji. Jednak zmieniające się warunki na rynku mediów, rosnąca popularność platform streamingowych oraz narastające kontrowersje wokół samego modelu finansowania BBC skłoniły rząd do zrewidowania systemu.
Obecny system TV Licence – jak to działa?
Obecnie każdy, kto ogląda telewizję na żywo (niezależnie od kanału) lub korzysta z usług streamingowych BBC iPlayer, musi zapłacić roczną opłatę za licencję telewizyjną. W 2024 roku koszt licencji wynosi £169.50 za gospodarstwo domowe. Fundusze zebrane w ten sposób trafiają bezpośrednio do BBC, finansując programy telewizyjne, radiowe oraz treści cyfrowe dostępne na platformach online.
System ten od lat budzi kontrowersje. Z jednej strony, zwolennicy argumentują, że pozwala on na finansowanie niezależnego nadawcy publicznego, który oferuje szeroki wachlarz treści edukacyjnych, kulturalnych i rozrywkowych bez presji komercyjnej. Z drugiej strony, krytycy podkreślają, że model ten jest przestarzały i niesprawiedliwy w obliczu rosnącej popularności platform streamingowych, takich jak Netflix czy Amazon Prime, które nie wymagają płacenia dodatkowej licencji.
Dlaczego zmiana miała nastąpić w 2027 roku?
Obecny system TV Licence obowiązuje na mocy umowy z rządem, która kończy się w 2027 roku. Z tego powodu, już w 2022 roku trwały intensywne dyskusje na temat przyszłości tego modelu finansowania. Ówczesny rząd zapowiadał całkowite zniesienie abonamentu TV Licence, który obciąża przede wszystkim osoby starsze i te z niskimi dochodami.
Jednak Keir Starmer, lider Partii Pracy, potwierdził, że jego rząd nie przewiduje całkowitego zniesienia opłaty za abonament telewizyjny. Starmer zadeklarował wsparcie dla BBC, wskazując na znaczenie tej instytucji dla brytyjskiej kultury i społeczeństwa. Rząd planuje przeprowadzić przegląd modelu finansowania, aby ocenić, czy pewne usługi BBC mogłyby generować dochody komercyjne.
Jakie są możliwe rozwiązania na finansowanie BBC?
Oto kluczowe zmiany i możliwe scenariusze:
1. Zastąpienie TV Licence modelem subskrypcyjnym
Jednym z rozważanych rozwiązań jest przekształcenie BBC w platformę subskrypcyjną, podobną do Netflixa czy Disney+. W tym modelu użytkownicy płaciliby abonament, który pozwalałby im na dostęp do treści BBC. Takie podejście mogłoby zmniejszyć obciążenie finansowe osób, które nie korzystają z usług BBC, ale jednocześnie stawia przed nadawcą wyzwanie związane z utrzymaniem szerokiej bazy użytkowników.
2. Finansowanie z budżetu państwa
Inną opcją jest przeniesienie finansowania BBC do budżetu centralnego. W tym modelu obywatele nie musieliby już płacić bezpośrednio za licencję, a środki na utrzymanie BBC pochodziłyby z podatków. Zwolennicy tego rozwiązania wskazują, że byłoby to sprawiedliwsze, ponieważ każdy obywatel w jakimś stopniu korzysta z usług nadawcy publicznego. Krytycy jednak obawiają się, że takie podejście mogłoby zagrozić niezależności BBC, ponieważ nadawca mógłby być bardziej podatny na wpływy polityczne.
3. Zachowanie obecnego systemu z modyfikacjami
Rząd może także zdecydować się na przedłużenie systemu TV Licence, ale w zmodyfikowanej formie. Mogłoby to obejmować obniżenie opłaty licencyjnej, zwolnienie większej liczby osób (np. studentów, osób z niskimi dochodami) lub wprowadzenie dodatkowych zwolnień. BBC mogłoby również wprowadzić dodatkowe źródła dochodów, takie jak reklamy na swoich platformach cyfrowych, co mogłoby zmniejszyć zależność od licencji.
4. Stopniowe wprowadzenie opłaty od gospodarstw domowych
Czwarta opcja, która jest również brana pod uwagę, to wprowadzenie tzw. opłaty medialnej, podobnej do modelu niemieckiego. W takim systemie każde gospodarstwo domowe płaciłoby stałą opłatę, niezależnie od tego, czy posiada telewizor lub korzysta z usług BBC. Mogłoby to zwiększyć sprawiedliwość finansowania, eliminując problem „czarnych pasażerów”, czyli osób, które korzystają z treści BBC bez płacenia licencji. Niemniej jednak, taki system mógłby spotkać się z oporem społecznym, zwłaszcza jeśli wysokość opłaty byłaby zbyt wysoka.
TV Licence w Wielkiej Brytanii to temat budzący emocje i wiele kontrowersji. Rok 2027 będzie kluczowy, ponieważ obecny model finansowania BBC może ulec drastycznej zmianie lub całkowitemu zniesieniu. Na całkowite zniesienie, tak szumnie zapowiadane przed poprzedni rząd liczyło wiele osób. Może to jednak nie nastąpić.
