Rząd Partii Pracy podał szczegóły dotyczące zmiany w zakresie podatku VAT od opłat za czesne w szkołach prywatnych. Zgodnie z zapowiedziami gabinet Keira Starmera znosi obecne zwolnienie z podatku od wartości dodanej w tym przypadku.
Celem tych działań jest znalezienie środków na sfinansowanie zatrudnienia 6500 nowych nauczycieli w Anglii.
Kiedy podatek VAT zostanie dodany do opłat za szkoły prywatne?
Stawka VAT wynosząca standardowe 20% zostanie dodana do opłat za czesne w szkołach prywatnych na terenie UK od 1 stycznia 2025. Rząd podjął również zdecydowane kroki przeciwko rodzicom, którzy próbowali uniknąć tego podatku, płacąc opłaty szkolne z góry.
Podatek będzie miał zastosowanie do wszystkich płatności za semestr styczniowy dokonywanych od 29 lipca 2024 roku.
Czym są szkoły prywatne i ile ich jest?
Szkoły prywatne, czasami nazywane szkołami niezależnymi, pobierają opłaty od większości swoich uczniów. Podczas gdy czesne w niektórych znanych placówkach, takich jak Eton i Harrow, sięgają około 50 000 funtów rocznie, to średnia w tym zakresie w Wielkiej Brytanii wynosi około 15 000 funtów.
W Wielkiej Brytanii jest około 2500 szkół prywatnych, w których uczy się około 7% wszystkich uczniów, w tym 570 000 edukuje się w Anglii. Szkoły prywatne mają większą swobodę niż szkoły państwowe finansowane przez rząd, więc nie muszą przestrzegać krajowego programu nauczania.
Czym jest podatek VAT i jak ma zastosowanie do szkół prywatnych?
Podatek od wartości dodanej, czyli VAT, jest podatkiem, który opłacamy, kupując wiele towarów lub korzystając usług w Wielkiej Brytanii. Jego standardowa stawka wynosi 20%. Obecnie szkoły prywatne nie muszą pobierać podatku VAT od swoich opłat ze względu na zwolnienie dla organizacji zapewniających edukację.
Około połowa szkół prywatnych w Anglii to również organizacje charytatywne, więc otrzymują 80% zniżki na podatek od nieruchomości. Zgodnie z obietnicami przedwyborczymi Partii Pracy, rząd Labour zobowiązał się do zniesienia zwolnienia szkół prywatnych z podatku VAT i ulg w ramach podatku od nieruchomości, zamiast odbierać im status organizacji charytatywnej.
Wcześniej think tank Institute for Fiscal Studies (IFS) obliczył, że polityka ta przyniesie około 1,6 mld funtów rocznie. Dzięki tym środkom możliwy będzie wzrost wydatków na szkoły publiczne w Anglii na poziomie 2%. Zniesienie zwolnienia z podatku VAT dotyczyłoby całego Zjednoczonego Królestwa, ale edukacja jest zdecentralizowana, więc rząd każdego kraju decydowałby, jak dysponować tymi środkami.
O ile wzrośnie czesne w szkołach prywatnych?
Zniesienie zwolnienia z VAT niekoniecznie oznacza, że opłaty wzrosną o 20%. Szkoły prywatne kierują się różnymi politykami i niektóre mogą zdecydować się na podniesienie opłat bardziej, a inne – nie. Średni koszt opłat za szkoły prywatne wzrósł o 20% w ujęciu realnym od 2010 r. i o 55% od 2003 r., nawet bez podatku VAT. W tym czasie odsetek dzieci objętych edukacją prywatną w tym okresie utrzymywał się na takim samym poziomie.
IFS sugeruje, że początkowo może nastąpić niewielki spadek liczby uczniów, jednak w dłuższym okresie szacuje się, że frekwencja w szkołach prywatnych może spaść o 3% do 7%, czyli do 40 000 uczniów. Stanowi to niewielki odsetek całkowitej populacji uczniów, która w samej Anglii wynosi ponad dziewięć milionów.
Independent Schools Council (ISC), która reprezentuje ponad 1400 szkół prywatnych, uważa, że polityka ta może doprowadzić do zamknięcia mniejszych instytucji, które „działają na niskich marżach”. Pojawiło się również ostrzeżenie, że polityka ta może sprawić, że szkoły prywatne staną się „bardziej ekskluzywne”, zmniejszając liczbę stypendiów redukujących opłaty.
Co te plany mogą oznaczać dla szkół państwowych?
Premier Keir Starmer i nowa minister edukacji Bridget Phillipson zaprzeczyli, że polityka ta zwiększy liczebność klas w szkołach państwowych. Powołują się na badania IFS, które mówią, że sektor państwowy mógłby „łatwo pomieścić dodatkowych uczniów”, ponieważ ogólna liczba uczniów ma spaść o 700 000 do 2030 roku. Spadek ten będzie większy, niż całkowita liczba dzieci obecnie uczęszczających do szkół prywatnych.