Nowa forma emerytury, nazwana „aktywna emerytura”, ma zachęcać starszych pracowników do kontynuowania pracy po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego. Decyzja o wprowadzeniu tej reformy zapadła 15 października 2025 roku, kiedy rząd Merza przyjął projekt ustawy mającej zmienić dotychczasowe zasady pobierania świadczeń.
Reforma wzbudza zarówno nadzieje, jak i krytykę – eksperci podkreślają, że korzyści zależą od indywidualnej sytuacji emeryta.
Czym jest aktywna emerytura?
Aktywna emerytura różni się od wcześniejszej formy flexirenty przede wszystkim tym, że oferuje znaczną ulgę podatkową. Osoby kontynuujące pracę po osiągnięciu wieku emerytalnego mogą dorobić do 2000 euro miesięcznie (24 000 euro rocznie) bez opodatkowania. Dodatkowo nie nalicza się składek na ubezpieczenie emerytalne ani na wypadek bezrobocia od tego dochodu. Dzięki temu emeryt może realnie podnieść miesięczne wpływy netto przy stosunkowo niewielkim nakładzie pracy.
Przykłady, kiedy aktywna emerytura się opłaca
Wyliczenia pokazują, że aktywna emerytura może w praktyce wypełnić lukę między dotychczasowym wynagrodzeniem a nową emeryturą. Emeryt, który przechodzi na świadczenie w wieku ustawowym 66 lat i 2 miesięcy, może przy dodatkowym dorobku około 950 euro miesięcznie zrekompensować brakujące 850 euro netto. Oznacza to, że wystarczy pracować około półtora dnia w tygodniu, by utrzymać dotychczasowy poziom życia.
Dla osób przechodzących na wcześniejszą emeryturę, np. w wieku 63 lat, korzyści są mniejsze. Niezbędny dorobek do wyrównania dochodu wynosi wtedy około 1690 euro brutto miesięcznie. Natomiast liczba dni pracy w tygodniu wzrasta do prawie trzech. Należy pamiętać, że wcześniejsza emerytura wiąże się z trwałymi potrąceniami z tytułu obniżenia świadczenia, które pozostają nawet przy dalszej pracy.
Zalety aktywnej emerytury
Aktywna emerytura to nie tylko dodatkowe pieniądze. Reforma umożliwia większą elastyczność zatrudnienia. Dlatego pozwala starszym pracownikom pozostać w dotychczasowej pracy na krótszy etat. Firmy mogą zatrzymać doświadczonych pracowników. Natomiast system emerytalny odciąża fundusze publiczne.
Dodatkowo osoby kontynuujące pracę po osiągnięciu wieku ustawowego zyskują bezpośredni efekt finansowy. Czyli wyższe dochody netto przy mniejszym obciążeniu podatkowym i składkowym. To może pomóc w utrzymaniu standardu życia przy rosnących kosztach codziennych wydatków.
Ograniczenia i wyzwania
Choć aktywna emerytura daje wymierne korzyści, nie jest rozwiązaniem dla wszystkich. Osoby z problemami zdrowotnymi mogą nie być w stanie kontynuować pracy, a reforma nie eliminuje problemu nierówności społecznych wśród emerytów. Dodatkowo efektywność aktywnej emerytury zależy od wieku przejścia na świadczenie, wysokości wcześniejszego wynagrodzenia oraz wysokości potrąceń przy wcześniejszej emeryturze.
Czy “aktywna emerytura” się opłaca?
Decyzja rządu o wprowadzeniu aktywnej emerytury już od 15 października 2025 r. otwiera nowe możliwości dla seniorów chcących nadal pracować. Reforma może realnie zwiększyć dochody netto przy ograniczonej liczbie godzin pracy. Jednak korzyści są indywidualne i zależą od wielu czynników, takich jak wiek, zdrowie i wysokość emerytury. Dla wielu emerytów to szansa na poprawę jakości życia i większą niezależność finansową w czasie pobierania świadczenia.