Błędy mennicze bywają bezcenne. Nietypowe monety, powstające w wyniku pomyłki, mogą być warte wiele więcej, niż ich wybity na nich nominał. To prawdziwy skarb w portfelu lub słoiku z “drobniakami”. Czasami dobrze jest się przyjrzeć reszcie ze sklepu, bo wśród bilonu mogą być błędnie wybite monety, które na rynku kolekcjonerskim osiągają dużą wartość.
Numizmatyka to coś więcej niż tylko hobby. To fascynująca podróż przez historię, technologię i sztukę. Szczególną wartość dla kolekcjonerów mają monety z błędem menniczym – czyli takie, które powstały w wyniku pomyłek na etapie projektowania lub bicia. Mogą mieć przesunięty napis, podwójnie wybity wizerunek, brak znaku mennicy albo odwrotnie ustawiony awers względem rewersu. Choć na pierwszy rzut oka wyglądają zwyczajnie, dla doświadczonego kolekcjonera potrafią być warte setki, a nawet tysiące funtów.
Jak rozpoznać unikatowe błędnie wybite monety i czego szukać?
Choć na co dzień wydają się zwykłymi środkami płatniczymi, błędnie wybite monety mogą okazać się prawdziwymi numizmatycznymi perełkami. Warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę, by wśród drobniaków odkryć egzemplarz, który dzięki rzadkiemu błędowi menniczemu może być wart znacznie więcej niż jego nominał.
Błędnie wybite monety z 2016 roku – nowe a cenne
Choć monety z 2026 roku dopiero pojawiają się w obiegu, już mówi się o kilku interesujących błędach. W Wielkiej Brytanii szczególnie cenne mogą okazać się:
- Funt z 2026 roku z odwróconym rantem – napis na rancie wybity odwrotnie lub do góry nogami.
- Podwójny portret monarchy – wyraźny cień drugiego wizerunku na awersie.
- Przesunięte bicie – część projektu jest zbyt blisko krawędzi monety, przez co fragment napisu lub ornamentu jest ucięty.
Jak rozpoznać?
Obejrzyj monetę pod światło. Najlepiej przy pomocy lupy. Sprawdź, czy napisy na rancie są czytelne i prawidłowo ustawione, czy wizerunek monarchy nie ma dodatkowych konturów oraz czy data i litery są wybite równo.
Ile mogą być warte?
Szacuje się, że błędnie wybite monety z 2026 roku mogą osiągać na aukcjach od 50 do 300 funtów. Natomiast ich wartość wzrośnie, gdy więcej osób uświadomi sobie, jak rzadkie są te błędy.
Monety z 1983 roku – klasyczne brytyjskie „mule” i inne błędy
Rok 1983 to w brytyjskiej numizmatyce szczególny moment. Pojawiła się wtedy słynna moneta z napisem „NEW PENCE” zamiast „TWO PENCE”. To prawdziwa legenda wśród monet z błędem menniczym.
- Nominał: 2 pence.
- Wygląd: na rewersie znajduje się napis „NEW PENCE”, choć od 1982 roku obowiązywał już „TWO PENCE”.
- Jak rozpoznać? Sprawdź napis na rewersie. Jeśli widnieje tam „NEW PENCE”, a data emisji to 1983 rok, trzymasz w ręku coś wyjątkowego.
- Ile może być warta? Taka moneta na aukcjach osiąga od 100 do nawet 600 funtów, w zależności od stanu zachowania.
Monety z 1918 i 1919 roku – skarby sprzed ponad wieku
Monety z czasów końca I wojny światowej i okresu powojennego są rzadkością w obiegu. Jednak mogą pojawić się w starych zbiorach lub pamiątkach po rodzinie. Dlatego można je znaleźć nawet w słoiku z drobniakami.
- Znak menniczy: niektóre monety (np. penny) z 1918 i 1919 roku były bite w mennicy w Indiach i oznaczone literą „H” (Heaton) lub „KN” (Kings Norton). Brak tego znaku lub podwójny znak to już błąd menniczy.
- Wygląd: zwracaj uwagę na słabo wybity portret monarchy, przesunięte litery w napisie „GEORGIVS V DEI GRA” oraz nierówny rant.
- Gdzie szukać? Sprawdź stare puszki z drobnymi, pamiątkowe albumy po dziadkach i rodzinne kolekcje.
- Ile mogą być warte? Typowe monety z tych lat kosztują kilka do kilkunastu funtów. Natomiast błędnie wybite monety mogą osiągnąć nawet kilkaset funtów, jeśli są dobrze zachowane.
Co zrobić, gdy znajdziesz błędnie wybite monety?
Gdy w Twoje ręce trafi błędnie wybita moneta, warto przede wszystkim zachować spokój i nie sprzedawać jej pochopnie. Nawet jeśli na pierwszy rzut oka wydaje się zwyczajna. Zacznij od dokładnego obejrzenia monety pod światło, najlepiej przy użyciu lupy, i zrób wyraźne zdjęcia awersu, rewersu oraz rantu. Porównaj ją z opisami podobnych egzemplarzy w renomowanych katalogach numizmatycznych lub sprawdź aukcje internetowe. Na tych często pojawiają się błędnie wybite monety.
Kolejnym krokiem powinien być kontakt z profesjonalnym numizmatykiem, zaufanym domem aukcyjnym albo specjalistycznym stowarzyszeniem numizmatycznym, takim jak British Numismatic Society czy Royal Mint Museum. Dlatego, że te organizacje mogą potwierdzić autentyczność błędu menniczego i rzetelnie wycenić monetę. Podczas spotkania ekspert doradzi Ci też, czy warto ją sprzedać od razu, czy zachować. Gdy na rynku panuje duże zainteresowanie, lepiej monetę wystawić. Natomiast lepiej zachować, licząc na dalszy wzrost wartości, gdy konkurencyjnych monet jest dużo.
Pamiętaj, że błędnie wybite monety to nie tylko ciekawostki. Często są to prawdziwe historyczne skarby. Dlatego potrafią znacząco wzmocnić domowy budżet, a przy okazji dostarczają mnóstwo satysfakcji każdemu kolekcjonerowi.