W jakim wieku rodzice mogą zostawić dziecko samo w domu? Czy istnieją w tym obszarze jakieś wytyczne albo czy regulują to jakieś przepisy prawa? Wielka Brytania bardzo praktycznie podchodzi do tej kwestii, dając rodzicom pewne wskazówki, ale ostatecznie zostawiając decyzję całkowicie w ich gestii.
Wszystko zależy od poziomu dojrzałości dziecka
W Wielkiej Brytanii prawo nie przesądza, od jakiego wieku można zostawić dzieci same w domu. Albo w jakim wieku dzieci mogą swobodnie przemieszczać się (bawić się) poza domem bez nadzoru dorosłych. Eksperci zaznaczają, że wynika to z prostego faktu, jakim jest różny poziom dojrzałości u dzieci. – Wielu rodziców może się zastanawiać, czy pozostawienie dzieci w domu jest bezpieczne i czy są one na tyle dorosłe, aby wychodzić z domu bez nadzoru. To może być naprawdę trudna decyzja dla rodziców i opiekunów, ponieważ jest ona tak naprawdę inna w przypadku każdego dziecka – mówi Helen Westerman, szefowa National Society for the Prevention of Cruelty to Children (NSPCC). I precyzuje, że „dziecko, które nie czuje się komfortowo, nie powinno być zostawiane samo w domu”.
Westerman wyjaśnia też, że każde dziecko w sposób naturalny dąży do uzyskiwania coraz większej niezależności. Ale też każde robi to w innym tempie. – W miarę dorastania dzieci często pragną większej wolności i uczą się niezależności. To ważna część dorastania. Jednak wiemy, że rodzice mogą mieć tu wiele do przemyślenia, ponieważ każde dziecko jest inne. My zalecamy budowanie niezależności dziecka w jego własnym tempie. I rozmawianie z nim na ten temat, aby upewnić się, że czuje się ono bezpiecznie – mówi ekspertka NSPCC.
Dziecko samo w domu – jakie są wytyczne NSPCC?
Aby ułatwić rodzicom podjęcie decyzji w sprawie zostawiania dzieci samych w domu, towarzystwo National Society for the Prevention of Cruelty to Children opracowało pewne wytyczne. Oto lista przydatnych wskazówek, po które rodzice mogą sięgnąć, gdy podejmują decyzję o pozostawieniu dziecka samego w domu:
- Małych i bardzo małych dzieci nigdy nie można zostawiać bez opieki.
- Dzieci w wieku poniżej 12. roku życia rzadko są wystarczająco dojrzałe, aby poradzić sobie w niespodziewanych i nagłych okolicznościach. Dzieci w tym wieku nie powinny zatem być pozostawiane same w domu przez dłuższy czas.
- Dzieci poniżej 16. roku życia nie powinny zostawać same na noc.
- Rodzice i opiekunowie mogą być ścigani za zaniedbanie, jeśli narażą dziecko na ryzyko uszczerbku na zdrowiu (fizycznym bądź psychicznym) lub utraty życia, pozostawiając je samo w domu.
- Dziecko nigdy nie powinno być pozostawiane w domu samo, jeśli źle się przez to czuje. I to niezależnie od wieku.
- Jeśli dziecko z jakichś względów ma dodatkowe potrzeby, należy zawczasu rozważyć sytuację i zadbać o te potrzeby. Chodzi tu zarówno o pozostawienie dziecka samego w domu, jak i o pozostawienie go ze starszym rodzeństwem.
- Zostawiając młodsze dziecko ze starszym rodzeństwem, należy przemyśleć różne scenariusze. Co może się wydarzyć? Czy dzieci poradzą sobie w razie nagłych okolicznościach i czy znajdą bezpieczne wyjście z trudnej, nieprzewidzianej sytuacji?
Rodzice muszą podejmować środki ostrożności
Gdy rodzice zdecydują, że ich dziecko jest wystarczająco dojrzałe, by zostać samo w domu, powinni tak czy tak podjąć wszelkie możliwe środki ostrożności. Chodzi tu na przykład o pozostawienie dziecku zapasowego kompletu kluczy. Albo o upewnienie się, że będzie ono miało nieskrępowany dostęp do jedzenia czy łazienki.
Poza tym, choć wydaje się to oczywiste, rodzice muszą być pewni, że dziecko ma dostęp do telefonu, a także że potrafi takie urządzenie obsłużyć. Rodzice powinni się też upewnić, że dziecko ma numer kontaktowy do rodzica lub opiekuna, a także, jeśli oni znajdują się nieco dalej od domu, że jest w pobliżu jakaś godna zaufania osoba dorosła, która w razie nagłego zdarzenia może przejąć opiekę nad dzieckiem.
Rodzice nie mogą też wreszcie zaniedbywać rozmów z dziećmi o ich bezpieczeństwie. Dzieci muszą mieć świadomość, co może się potencjalnie zdarzyć i jak powinny w sytuacji nagłej (nawet niebezpiecznej) zareagować. – Jeśli na przykład dziecko ma zostać samo w domu, to zapytaj, co by zrobiło, gdyby zrobiło sobie krzywdę. Lub gdyby do drzwi zapukał nieznajomy – radzi Westerman.