Jeszcze nie ucichły obawy o likwidacji potrójnej gwarancji waloryzacji emerytur, a już pojawia się kolejne zagrożenie. Nie tylko dla obecnych emerytów, ale także dla przyszłych. Wypłacanie 25% kwoty składek emerytalnych bez opodatkowania to częsta praktyka w UK. Niedawno wzrósł wiek, w jakim można wypłacić zgromadzone składki w ramach tax-free lump sum. Natomiast obecnie rząd przygląda się wielkości kwoty, możliwościom wypłaty lub próbom objęcia go podatkiem.
Rząd UK niezwykle zmobilizował się w poszukiwaniu sposobów na wyciągnięcie kolejnych pieniędzy od obywateli. Dzisiejsze dane o zadłużeniu z sierpnia oraz zbliżające się jesienne ogłoszenie budżetu powodują, że Rachel Reeves bierze pod lupę również kolejne obszary, na których UK może zaoszczędzić. Czy będzie wprowadzać zmiany kosztem emerytów? Niestety wiele na to wskazuje.
Czym jest “tax-free lump sum”?
W praktyce brytyjskiego systemu emerytalnego, osoby posiadające prywatne plany emerytalne mogą w określonym wieku (obecnie 55 lat, od 2028 roku wzrost do 57 lat) wypłacić jednorazowo do 25% swojego kapitału bez podatku, maksymalnie do kwoty 268 275 funtów. Reszta środków pozostaje w planie emerytalnym. Może być wypłacana regularnie lub inwestowana dalej. Dla wielu Brytyjczyków jest to najważniejszy sposób na realizację dużych wydatków. Przykładowo zakup domu, spłatę kredytu lub inwestycje w zdrowie i edukację.
Dlaczego rząd rozważa zmiany w tax-free lump sum?
Rosnące zadłużenie publiczne w UK oraz przewidywany deficyt budżetowy sprawiają, że rząd Partii Pracy pod przewodnictwem Rachel Reeves szuka nowych źródeł oszczędności. Oficjalne dane z sierpnia pokazują, że pożyczki rządowe osiągnęły 18 miliardów funtów. Jest wartością zdecydowanie powyżej prognoz. Najwyższa od czasów pandemii COVID-19. W kontekście przygotowywanego jesiennego budżetu, kanclerz może rozważać ograniczenie wypłat wolnych od podatku lub wprowadzenie limitu kwotowego. Ten mógłby objąć nawet przyszłe wypłaty.

Eksperci ostrzegają, że brak jednoznacznych deklaracji rządu powoduje niepewność i stres wśród oszczędzających. Decyzje dotyczące jednorazowej wypłaty kapitału są często nieodwracalne. Natomiast pośpieszne działania mogą prowadzić do poważnych strat finansowych. Jon Greer z firmy Quilter podkreśla: „Kiedy chodzi o emerytury, to naprawdę niebezpieczne. Decyzje o wypłacie wolnej od podatku kwoty często są ostateczne”.
Społeczne skutki możliwych zmian
Zmniejszenie lub opodatkowanie tax-free lump sum wywołałoby reakcję zarówno wśród obecnych, jak i przyszłych emerytów. Publiczny sektor i osoby planujące emeryturę w oparciu o dotychczasowe zasady mogłyby poczuć się szczególnie dotknięte. Eksperci podkreślają, że brak jasnych decyzji ogranicza możliwość planowania finansowego na przyszłość. To natomiast może prowadzić do decyzji nieprzemyślanych i ryzykownych.
Rachel Vahey, ekspert ds. polityki publicznej, sugeruje, że wprowadzenie „pension tax lock” – gwarancji, że przez całą kadencję parlamentu nie zmienią się zasady wypłat – mogłoby przywrócić stabilność i pewność planowania emerytalnego.
Potencjalne zmiany rujnują plany
Tax-free lump sum pozostaje jednym z najważniejszych instrumentów finansowych w brytyjskim systemie emerytalnym. Potencjalne zmiany w jego zasadach to nie tylko kwestia finansów publicznych. To także stabilności życia milionów gospodarstw domowych w UK. W obliczu rosnącego zadłużenia i nadchodzącego budżetu, Brytyjczycy muszą śledzić decyzje rządu, aby nie zostać zaskoczeni i móc odpowiednio zaplanować swoją przyszłość.